پیروکسیکام (فلدن) نوعی داروی ضد التهابی غیر استروئیدی (NSAIS) است که برای درمان التهاب استفاده میشود .این دارو سالها است که در بازار موجود است و در درمان بسیاری از مشکلات دردناک به کار میرود. پیروکسیکام به عنوان یک داروی NSAID غیر انتخابی شناخته میشود زیرا روی تمام انواع آنزیم سیکلواکسیژناز اثر میکند؛ از جمله نوعی از آن که در فرایند التهاب نقش دارد.
از پیروکسیکام برای چه چیزهایی استفاده میشود؟
ژل پیروکسیکام برای تسکین درد و التهاب موضعی در موارد مشکلات مربوط به عضلات، مفاصل، تاندونها و رباطهای مختلف مانند موارد زیر استفاده میشود:
- آرتروز (آرتروز زانو) در مفاصلی مانند زانو، مچ دست یا مچ پا
- التهاب بافتهای اطراف مفصل (پری آرتریت) به عنوان مثال برای وضعیت شانه منجمد
- آرنج تنیس باز (اپی کندیلیت)
- التهاب تاندون (تاندونیت)
- التهاب غلاف تاندون (تنوسینوویت)
- رگ به رگ شدگی و کشش عضلات
پیروکسیکام چگونه عمل میکند؟
داروی پیروکسیکام با مسدود کردن عملکرد مادهای در بدن به نام سیکلواکسیژناز (COX) عمل میکند. سیکلواکسیژناز در تولید مواد شیمیایی مختلف در بدن انسان نقش دارد که برخی از آنها با عنوان پروستاگلاندین نامیده میشوند. پروستاگلاندینها در واکنش به آسیبها و برخی بیماریها و مشکلات توسط بدن تولید میشوند و باعث درد، تورم و التهاب میگردند. پیروکسیکام مانع تولید این پروستاگلاندینها میشود و از این رو در کاهش التهاب و تسکین درد موثر است.
وقتی داروی پیروکسیکام روی پوست قرار میگیرد (در موارد استفاده موضعی) از طریق پست به بافتهای زیرین آن جذب میشود و در آنجا باعث کاهش التهاب و درد در ناحیه استفاده شده میگردد.
چگونه باید از پماد پیروکسیکام استفاده کنم؟
- شما باید روزانه ۳ تا ۴ بار از ژل پیروکسیکام (فلدن) استفاده کنید.
- ژل پیروکسیکام باید به آرامی در ناحیه آسیبدیده روی پوست ماساژ داده شود تا زمانی که جذب آن گردد.
- به هیچ وجه از ژل روی پوست دچار زخم، بیماری، عفونت یا تحریک شده، و زخمهای باز استفاده نکنید.
- پس از استفاده از ژل، دستان خود را کاملاً بشویید. مگر اینکه دستهای شما خود ناحیه تحت درمان باشند.
- به هیچ وجه نباید ناحیه تحت درمان را با پانسمانهای ضد هوا مانند بانداژ یا سایر پانسمانها بپوشانید. زیرا باعث افزایش جذب دارو در بدن شده و خطر عوارض جانبی را افزایش میدهد.
- اگر علائم شما پس از استفاده از این ژل بهبود پیدا نکرد؛ باید با پزشک یا داروساز خود مشورت کنید. شما نباید بدون دریافت توصیههای پزشکی بیشتر از ۴ بار در هفته از این ژل استفاده کنید.
هشدار
هشدارهایی درباره داروی پیروکسیکام که باید بدانید:
- این ژل فقط برای استفاده خارجی روی پوست بدن است.
- مراقب باشید از وارد شدن ژل به چشمها، بینی، دهان یا اندام تناسلی خود خودداری کنید و اگر به طور تصادفی ژل به این مناطق برخورد کرد، باید آن را با آب شستشو دهید.
- هنگام استفاده از این دارو از قرار دادن نواحی از پوست که تحت درمان آن قرار دارند در معرض تابش نور آفتاب یا لامپهای خورشیدی اجتناب کنید. زیرا ممکن است خطر آفتاب سوختگی را افزایش دهد.
- وقتی ژل پیروکسیکام روی پوست استفاده میشود، فقط مقادیر بسیار اندکی از آن جذب جریان خون میشود که این مقادیر بسیار کمتر از موارد مصرف خوراکی آن است. این امر بدین معنا میباشد که احتمال ایجاد عوارض جانبی روی روده در مصرف موضعی، بسیار کمتر از پیروکسیکام خوراکی است. با این حال مهم است که افرادی که سابقه اختلالات مربوط به معده یا روده دارند، به ویژه افراد مسن، هنگام استفاده از این دارو تحت نظارت دقیق پزشک قرار داشته باشند. در صورت مشاهده عوارض جانبی مانند معده درد، سوء هاضمه، سوزش معده یا علائم خونریزی در معده یا روده، به عنوان مثال وجود خون در مدفوع، با پزشک خود مشورت کنید.
- اگر نواحی وسیعی از بدن با ژل پیروکسیکام درمان شوند، مقادیر جذب آن در جریان خون بیشتر خواهد شد و این امر خطر عوارض جانبی را افزایش میدهد به خصوص اگر ژل به طور مکرر مورد استفاده قرار گیرد.
پماد پیروکسیکام برای چه افرادی مناسب نیست؟
از داروی پیروکسیکام نباید در افراد زیر استفاده کرد:
- افرادی که پس از استفاده از آسپرین یا سایر داروهای NSAID مانند ایبوپروفن، واکنش آلرژیک مانند حمله آسم، محصولات دارای خارش (کهیر)، التهاب بینی (رینیت) یا تورم لب و زبان و گلو (آنژیوادم) را تجربه کردهاند.
- ژل پیروکسیکام برای استفاده در کودکان زیر ۱۲ سال توصیه نمیشود.
بارداری و شیردهی
از برخی از داروهای خاص نباید در دوران بارداری یا شیردهی استفاده کرد. با این حال داروهایی وجود دارند که میتوان به راحتی از آنها در مواردی که مزایای آن برای مادر بیشتر از خطرات آن برای نوزاد متولد نشده است، استفاده کرد. اگر باردار هستید یا قصد بارداری دارید، همیشه قبل از استفاده از هر دارویی پزشک خود را مطلع کنید.
- این دارو برای استفاده در دوران بارداری، به ویژه در سه ماهه سوم بارداری توصیه نمیشود؛ زیرا اگر مقادیر کافی از آن در جریان خون جذب شود، میتواند بر نوزاد در حال رشد اثرات سوء داشته باشد. درباره توصیههای پزشکی بیشتر از پزشک خود سوال بپرسید.
- ممکن است داروهای NSAID که از طریق دهان مصرف میشوند، به طور موقت قدرت باروری در برخی از زنان را دچار اختلال کنند. به همین دلیل بهتر است از مصرف این دارو توسط زنانی که قصد باردار شدن دارند یا کسانی که دچار مشکل در بارداری هستند، اجتناب شود.
- اگر چه میزان جذب این دارو در جریان خون بسیار اندک است اما تولید کنندگان آن، مصرف آن در دوران شیردهی را توصیه نمیکنند؛ زیرا ایمنی آن کاملاً اثبات شده نیست برای دریافت توصیههای پزشکی دقیق از پزشک خود سوال بپرسید.
چه توصیههایی برای بیماران وجود دارد؟
بیمارانی که درمان درد شدید یا التهاب در یک دوره درمان کوتاه مدت از این دارو استفاده کردهاند، دیگر نباید مجدداً آن را مصرف کنند. این بیماران باید درباره اینکه میتوانند به جای پیروکسیکام از کدام داروها استفاده کنند با پزشک یا داروساز خود صحبت کنند. احتمالاً انتخاب داروی جایگزین بر اساس نوع دردی که باید درمان شود صورت میگیرد.
بیمارانی که برای طولانی مدت از پیروکسیکام برای تسکین دردهای مربوط به بیماریهای مزمن استفاده میکنند، باید به پزشکی که این دارو را برای آنها تجویز کرده استو مراجعه کنند تا درمان آنها بررسی شود.
این بازبینی به پزشک اجازه میدهد تا بررسی کند که آیا پیروکسیکام همچنان درمان مناسبی برای وضعیت بیمار است یا خیر؛ و در صورت لزوم تعیین کند که کدام دارو باید به جای پیروکسیکام مصرف شود. بررسی مجدد همچنین به پزشک این فرصت را میدهد تا برای کنترل عوارض گوارشی مربوط به روده، تجویز داروی دیگری که همراه با پیروکسیکام مصرف میشود را در نظر بگیرد. این موضوع فقط درباره بیمارانی صدق میکند که هنوز چنین دارویی را دریافت نکردهاند. اگر پزشک تصمیم به ادامه تجویز پیروکسیکام بگیرد، بیماران نباید آن را با هیچ داروی دیگری از نوع مشابه مصرف کنند. این قاعده مربوط به داروهایی مانند اسید استیل سالیسیلیک (آسپرین) است که برای تسکین درد استفاده میشود و همچنین سایر داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی (NSAID) که میتوان آنها را بدون نسخه پزشک خریداری کرد (داروهای بدون نسخه).
این تغییرات فقط برای بیمارانی اعمال میشوند که از پروکسیکام به صورت “سیستمیک” (زمانی که از پیروکسیکام به عنوان یک درمان در سراسر بدن انجام میشود) و به شکل قرص، کپسول، تزریق یا شیاف استفاده میکنند. بیمارانی که از پیروکسیکام به صورت “موضعی” روی پوست استفاده میکنند، میتوانند به همان روش قبلی به استفاده از دارو ادامه دهند.