“نقرس کاذب” نوعی آرتروز است که از رسوب بلورهای پیرو فسفات کلسیم تشکیل می‌شود (اصطلاح پزشکی آن بیماری رسوب کریستال دی هیدرات پیرو فسفات کلسیم یا CPPD است). معمولاً روی زانوها و مچ دستان تأثیر می‌گذارد. علائم این بیماری ممکن است از چند روز تا چند هفته ادامه داشته باشد. بیشتر افراد با درمان می‌توانند علائم را به خوبی کنترل کنند. درمان‌های مکمل خانگی مانند سرماخوردگی ممکن است باعث تسکین بیشتری بشود.
نقرس کاذب چیست؟
بیماری رسوب کریستال دی هیدرات پیروفسفات کلسیم، که به نام نقرس کاذب نیز شناخته می‌شود، یک نوع آرتروز است که باعث درد، سفتی، حساسیت به لمس، قرمزی، گرما و تورم (التهاب) در برخی از مفاصل می‌شود. این بیماری معمولاً یک مفصل را تحت تأثیر قرار می‌دهد، اما در برخی موارد ممکن است چندین مفصل همزمان درگیر شوند. علائم آن شباهت‌هایی با بیماری‌های دیگر، به خصوص نقرس، دارد (از این رو نیز به آن نقرس کاذب نام داده شده است) و ممکن است برخی از علائم نقرس کاذب شبیه علائم آرتریت روماتوئید یا آرتروز ظاهر شوند.
نقرس کاذب به طور معمول بر روی زانو یا مچ دست تأثیر می‌گذارد و بسیار کمتر اتفاق می‌افتد که لگن، شانه، آرنج، بند انگشتان، انگشتان پا یا مچ پا را درگیر کند. نادراً، ممکن است بر روی گردن تأثیر بگذارد و علائمی مانند درد گردن، درد شانه، سردرد و در بعضی موارد تب را ایجاد کند. این اتفاق زمانی رخ می‌دهد که بلورهای کلسیم در اطراف قسمت حفره مهره گردنی دوم تشکیل می‌شوند. این بیماری به عنوان سندرم دنز تاجدار شناخته می‌شود.
چه کسی تحت تأثیر نقرس کاذب قرار دارد؟
نقرس کاذب هم مردان و هم زنان را درگیر می‌کند. البته با افزایش سن بیشتر اتفاق می‌افتد و معمولاً افراد بالای 60 سال را درگیر می‌کند.
افرادی که خطر ابتلا به نقرس کاذب در آن‌ها افزایش یافته شامل افراد مبتلا به این بیماری‌ها هستند:
- بیماری تیروئید
- نارسایی کلیه
- بیماری پاراتیروئید
- منیزیم کم
- اختلالاتی که کلسیم فسفات یا سوخت و ساز آهن را تحت تاثیر قرار می‌دهند (مانند هموکروماتوز)
این بیماری معمولاً در افرادی که مبتلا به آرتروز/ بیماری دژنراتیو مفصل هستند نیز وجود دارد. “حملات” آرتروز همراه با درد، تورم و قرمزی مفصل ممکن است در برخی موارد به دلیل نقرس کاذب باشد.
نقرس کاذب در بیماران جوان غیر معمول است. معمولا پزشک بعد از تشخیص این بیماری به دنبال برخی اختلالات متابولیکی وارثی خواهد رفت.
علائم
- درد ناگهانی و شدید مفاصل
- مفصل متورم که گرم و حساس به لمس باشد
- پوست قرمز مفصلی که درگیر است
خیلی کم پیش می‌آید نقرس کاذب باعث تورم مداوم، گرما و درد در چندین مفصل شود و حتی می‌تواند شبیه آرتریت روماتوئید باشد.
علل
نقرس کاذب از شکل‌گیری غیر طبیعی بلورهای دی هیدرات پیرو فسفات کلسیم در غضروف (“بالشتک” بین استخوان‌ها) یا مایع مفصلی است که می‌تواند منجر به حمله ناگهانی آرتروز شبیه نقرس شود.
علت رسوب غیرعادی بلورهای نقرس کاذب در غضروف‌ها اغلب ناشناخته است. کریستال‌های نقرس کاذب ممکن است با برخی اختلالات اساسی مانند آسیب به مفصل، هیپرپاراتیروئیدیسم، هیپومنیزمی، هیپوفسفاتازیا، کم کاری تیروئید و هموکروماتوز همراه باشد. تشکیل غیر طبیعی بلورهای نقرس کاذب ممکن است یک ویژگی ارثی نیز باشد.
نقرس کاذب به سادگی از طریق آزمایش خون قابل تشخیص نیست. با مطالعه مایع مفصلی مفصل ملتهب، که در زیر میکروسکوپ برای کریستال‌های نقرس کاذب مشاهده می‌شود، تشخیص داده می‌شود.
مایعات از طریق سوزن از مفصل ملتهب خارج می‌شود. این روش آرتروسنتز نامیده می‌شود. برداشتن مایع باعث کاهش فشار داخل مفصل می‌شود و این می‌تواند به کاهش درد کمک کند.
از آنجا که انواع مختلف کریستال در مفصل می‌تواند علت سایر اشکال آرتروز باشد، مهم است که یک تشخیص دقیق انجام شود. سپس پزشک می‌تواند درمان مناسب را برای شما تجویز کند.
تشخیص نقرس کاذب توسط اشعه ایکس و مطالعات تصویربرداری یا توموگرافی کامپیوتری سی تی اسکن مشکوک است، اما یافته‌های کریستال‌های نقرس کاذب در تجزیه و تحلیل مایع سینوویال منجر به تشخیص دقیق‌تر می‌شود.
درمان نقرس کاذب
درمان نقرس کاذب مشابه درمان حملات حاد نقرس با داروهای ضد التهاب است. داروهای کاهنده اسید اوریک تجویز نمی‌شود. علائم معمولاً ظرف 24 ساعت پس از شروع درمان با داروهای ضد التهاب برطرف می‌شوند.
اهداف درمان تسکین درد و التهاب و جلوگیری از حملات مکرر است که می‌تواند منجر به درد قابل توجه و آسیب به مفصل شود.
نوع درمان تجویز شده به عوامل مختلفی از جمله سن فرد، نوع داروهای دیگری که مصرف می‌کند، سلامت کلی بدن، سابقه پزشکی و شدت حمله بستگی دارد.
مراقبت از خود
برای تسکین درد ناگهانی و شدید شبیه پوکی، یک درمانگر ممکن است موارد زیر را به شما توصیه کند:
یخ درمانی
اگر کمپرس خنک روی مفصل آسیب دیده قرار دهید به رفع ناراحتی و کاهش تورم کمک می‌کند.
استراحت
معمولاً استفاده از مفصل آسیب دیده دردناک است. استراحت آن به مدت یک یا دو روز می‌تواند به کاهش التهاب، درد، تورم و سایر علائم کمک کند.
بالا نگه داشتن
در صورت امکان، بالا بردن اندام آسیب دیده می‌تواند به کاهش تورم کمک کند اگر زانو تحت تأثیر قرار گرفته باشد، در حالت نشسته پا را روی تکیه گاه قرار دهید یا دراز بکشید و پا را روی بالش قرار دهید، این کار می‌تواند علائم را تسکین دهد.
مایعات را طبق دستور بنوشید
مایعاتی مانند آب به جلوگیری از تجمع بیشتر کلسیم در مفاصل کمک می‌کند. از پزشک خود بپرسید که روزانه چه مقدار مایعات بنوشید و کدام مایعات برای شما بهتر است.
داروهای ضد التهاب
مصرف داروهای ضد التهاب معمولاً تا زمان رفع کامل حمله نقرس کاذب ادامه می‌یابد. در صورت بروز عوارض جانبی ناشی از درمان، ممکن است داروی شما تغییر پیدا کند. ارائه دهنده خدمات بهداشتی شما درباره عوارض جانبی احتمالی با شما صحبت خواهد کرد:
- کلشی سین معمولاً برای حملات نقرس کاذب تجویز می‌شود. در دوزهای پایین، می‌توان آن را برای مدت طولانی‌تری تجویز کرد تا خطر حملات مکرر نقرس کاذب کاهش یابد.
- از داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی (NSAID)، به خصوص اگر کلشی سین تجویز نشود برای درمان حملات نقرس کاذب استفاده می‌شود. برخی از بیماران نمی‌توانند این داروها را مصرف کنند، مانند کسانی که عملکرد ضعیف کلیه، اختلالات خونریزی، بیماری معده یا گوارش، بیماری قلبی و برخی مشکلات سلامتی دیگر دارند. انواع داروها شامل آسپیرین، ایبوپروفن و ناپروکسان هم تجویز می‌شود.
- کورتیکواستروئیدها (که استروئیدها نیز نامیده می‌شوند) ممکن است برای افرادی که نمی‌توانند مسکن یا کلشی سین مصرف کنند تجویز شود. استروئیدها نیز التهاب را کاهش می‌دهند. استروئیدها را می‌توان به مفصل آسیب دیده تزریق و یا به عنوان قرص به بیمار داد. (استروئیدها نباید در موارد خاصی استفاده شوند.)
- طبق شواهد موجود داروهای خاصی مانند آناکینرا و کاناکینوماب در درمان حمله حاد مفید هستند. با این حال، تا سال ۲۰۲۰ اینها هنوز مورد تأیید سازمان غذا و دارو قرار نگرفته‌اند.
آسپیراسیون
پزشک می‌تواند با قرار دادن یک سوزن در مفصل آسیب دیده و برداشتن مقداری از مایعات جمع شده، مفصل را خالی کند. آسپیراسیون فشار را کاهش می‌دهد و باعث راحتی بیشتر بیمار می‌شود.
تزریق کورتیکواستروئیدها
تزریق استروئید برای کاهش التهاب یکی از رایج‌ترین روش‌های درمانی پزشکی است که معمولاً توصیه می‌شود این تزریق به دنبال یک آسپیراسیون انجام شود.
فیزیوتراپی
فیزیوتراپی به شما کمک می‌کند تا علائم نقرس کاذب را به روش‌های مختلف کنترل کنید. متخصص فیزیوتراپیست با شما همکاری می‌کند تا یک برنامه درمانی شخصی متناسب با اهداف شما ایجاد کند. فیزیوتراپی می‌تواند کمک کند که:
- درد خود را بهتر کنترل کنید.
- به شما در انجام فعالیت‌های عادی زندگی روزانه کمک می‌کند.
- التهاب را کاهش می‌دهد.
- خستگی شما را کاهش می‌دهد.
- قدرت و دامنه حرکتی شما را بهبود می‌بخشد.
گزینه‌های مختلفی برای فیزیوتراپی وجود دارد که بسته به علائم اصلی و وضعیت شما برای درمان نقرس کاذب مورد استفاده قرار می‌گیرد. شما به فیزیوتراپیست در تصمیم‌گیری در مورد موثرترین تمرینات فیزیوتراپی برای درمان نقرس کمک خواهید کرد. فیزیوتراپی ممکن است شامل این موارد باشد:
- کنترل درد
- الکتروتراپی شامل مگاپولیس و تنس
- تقویت و طیف وسیعی از تمرینات حرکتی
- فعالیت‌های قلبی عروقی
- آب درمانی
- موم درمانی
- سرما درمانی
- تکنیک‌های موبیلیزه سازی
- برنامه ورزش خانگی
جراحی
نه آرتریت التهابی کریستالی حاد و نه مزمن با جراحی قابل درمان نیست. با این حال، اگر این مشکلات درمان نشوند، می‌توانند منجر به تحلیل رفتن مفصل شوند که نیاز به ترمیم یا جایگزینی از طریق جراحی دارند.
چندین روش درمانی که در این صفحه توضیح داده شده شامل مصرف دارو است. به افراد توصیه می‌شود قبل از شروع هر داروی جدید با پزشک یا داروساز خود در مورد عوارض جانبی و تداخلات احتمالی صحبت کنند. افراد مسنی که به احتمال زیاد به نقرس کاذب مبتلا می‌شوند نیز حساسیت بیشتری نسبت به داروها دارند یا از داروهای تجویزی استفاده می‌کنند که می‌تواند با داروهای تجویز شده برای نقرس کاذب تداخل داشته باشد.
پیش‌بینی
رسوبات کریستال‌های نقرس کاذب برای مدت طولانی اتفاق می‌افتد. مانند نقرس، حملات نقرس کاذب نیز می‌تواند هر از چند گاهی در همان مفصل یا مفاصل مختلف تکرار شود. حمله اولیه ممکن است یک هفته تا دو هفته طول بکشد (یا حتی گاهی بیشتر) مگر اینکه درمان شود.
با گذشت زمان حملات نقرس کاذب ممکن است بیشتر اتفاق بیفتند، مفاصل بیشتری درگیر شوند، علائم شدیدتری داشته و طولانی‌تر شوند. دفعات حملات متفاوت است. حملات ممکن است از چند هفته یک بار تا کمتر از یک بار در سال رخ دهد. با این حال، حملات مکرر می‌تواند به مفاصل آسیب برساند.
