شاک ویو تراپی یکی از موثرترین شیوه‌هایی است که متخصصین فیزیوتراپی از آن برای کاهش درد مفاصل، آسیب تاندون و ترمیم بافت‌های آسیب‌دیده زانو در کلینیک‌های توانبخشی استفاده می‌کنند. متخصصین فیزیوتراپی با استفاده از روش شاک ویو درمانی می‌توانند تا حد زیادی از جراحی‌های ارتوپدی زانو جلوگیری به عمل آورند. میزان موفقیت‌آمیز بودن این شیوه درمان تا ۹۰درصد گزارش شده است. شاک ویو تراپی زانو هیچ عارضه‌ای ندارد و فقط ممکن است بیمار کمی احساس درد و سوزش در ناحیه درمان داشته باشد. در این مقاله سؤالات رایج شاک ویو تراپی، نحوه عملکرد، مزایا و معایب آن به طور کامل آورده شده است.
جهت کسب اطلاعات بیشتر درباره شاک ویو تراپی زانو و یا رزرو نوبت در کلینیک توانبخشی امید با شماره تلفن‌های ۰۲۱۸۸۸۹۸۴۴۴ –۰۲۱۸۸۸۰۱۸۰۰ تماس حاصل فرمایید.
فهرست مقاله
مزایای شاک ویو تراپی
شاک ویو تراپی نوعی روش درمانی جدید است که با ارسال امواج صوتی به بافت‌های نرم آسیب‌دیده سبب بهبود بافت می‌شود. این روش درمانی غیر تهاجمی به منظور افزایش سرعت بهبودی و کاهش درد مورد استفاده قرار می‌گیرد. بر طبق تحقیقات انجام شده روش شاک ویو تراپی گزینه بسیار موثری جهت درمان آسیب‌دیدگی بافت‌های نرم در افراد ورزشکار و غیر ورزشکار محسوب می‌شود.
مزایای شاک ویو تراپی عبارتند از:
- یک گزینه درمانی غیر جراحی و غیر تهاجمی به شمار می‌آید.
- در این روش به مصرف دارو یا مواد بی‌حسی نیاز نمی‌باشد.
- عوارض جانبی ایجاد شده با استفاده از این روش بسیار کم می‌باشند و شامل قرمزی، کبودی‌های کوچک و درد موقتی می‌باشند.
- باعث ایجاد عوارض جدی نمی‌شود.
- جلسات درمانی بسیار کوتاه هستند – شامل ۳ تا ۴ جلسه ۳۰ دقیقه‌ای با فاصله یک هفته
- باعث تسکین فوری درد می‌شود.
- روند بهبود می‌تواند ۶ تا ۸ هفته پس از جلسات درمانی ادامه پیدا می‌کند.
شاک ویو تراپی زانو برای چه افرادی مناسب است؟
متخصصین فیزیوتراپی از روش شاک ویو تراپی به عنوان درمانی مؤثر در روند بهبودی آرتروز، کاهش درد و خشکی مفصل زانو استفاده می‌کنند.
افراد مبتلا به آرتروز زانو
آرتروز زانو سبب تخریب غضروف در مفاصل زانو شده و باعث ایجاد درد، خشکی و ورم مفصل زانو می‌شود. آرتروز زانو بیشتر در میان افراد سالخورده، زنان، افرادی که مدت زمان زیادی بر روی پاهای خود می‌ایستند و همچنین در میان افراد دارای اضافه‌وزن شایع است.
روماتیسم مفصلی زانو و آرتروز پس از سانحه نیز سبب خشکی مفاصل، ورم و درد در زانو می‌شوند. در اثر روماتیسم مفصلی، مفصل زانو دچار التهاب می‌شود. آرتروز پس از سانحه در اثر آسیب‌دیدگی غضروف ناشی از سانحه یا وارد شدن ضربه شدید به زانو ایجاد می‌شود.
بیماری نقرس در بیشتر موارد باعث آسیب‌دیدگی انگشت شست پا می‌شود ولی می‌تواند به زانو نیز آسیب وارد کند. این عارضه باعث تجمع بلورهای اسید اوریک در مفصل زانو شده و سبب ایجاد درد می‌شود. حملات نقرس معمولاً به صورت ناگهانی (بیشتر در زمان شب) بروز می‌کنند و در طول مدت چند ماه یا چند سال این حملات به صورت متناوب ایجاد می‌شوند.
آسیب‌دیدگی و فشار ناشی از حرکات مداوم
انجام مداوم فعالیت‌های جسمانی به منظور حفظ سلامتی دارای اهمیت زیادی است و تمارین ورزشی استقامتی مانند پیاده‌روی و دویدن در تقویت استخوان‌ها بسیار مؤثر هستند. ولی زمانی که در اثر آسیب‌دیدگی یا فشار ناشی از حرکات مداوم در زانو درد ایجاد می‌شود، استراحت به منظور بهبودی الزامی است. کشیدگی عضلانی یکی از آسیب‌دیدگی رایج زانو می‌باشد که سبب ایجاد درد در زانو می‌شود. انواع دیگر آسیب‌دیدگی استخوان، غضروف یا رباط در مفصل زانو نیز سبب ایجاد زانودرد می‌شوند.
افتادن از ارتفاع و تصادفات وسایل نقلیه می‌توانند سبب شکستگی استخوان‌های زانو بشوند. پارگی غضروف و کشیدگی رباط‌های زانو از جمله آسیب‌دیدگی‌های رایج ورزشی محسوب می‌شوند. این آسیب‌دیدگی‌ها خصوصاً در ورزش‌هایی مانند فوتبال و بسکتبال که مستلزم انجام حرکات سریع و تغییر جهت ناگهانی هستند شایع می‌باشند. رباط‌های زانو، استخوان ران را به استخوان‌های ساق پا متصل کرده و سبب حفظ ثبات زانو می‌شوند. غضروف بافت نرمی است که از قسمت انتهایی استخوان‌های زانو محافظت می‌کند. از دست دادن قابلیت حرکتی و درد ناشی از آسیب‌دیدگی این بافت‌ها می‌تواند بسیار شدید باشد.
روش شاک ویو درمانی از موثرترین شیوه‌های کنترل درد و پیشگیری از بدتر شدن وضعیت زانو پس از آسیب در بین ورزشکاران و یا افراد عادی می‌باشد. شاک ویو تراپی پس از آسیب ممکن است ۳ تا ۵ جلسه توصیه شود.
بورسیت و تاندونیت
بورسیت و تاندونیت دو عارضه‌ای هستند که سبب بروز زانو درد می‌شوند و امکان دارد هر دو عارضه در اثر آسیب‌دیدگی ناشی از فشار مکرر یا ورزش ایجاد شوند. بورس‌ها کیسه‌های کوچک محتوی مایع هستند که از مفصل زانو محافظت کرده و سبب کاهش ساییدگی ناشی از حرکت رباط‌ها و تاندون‌ها در مفصل زانو می‌شوند. در اثر التهاب بورس‌ها ناشی از آسیب‌دیدگی زانو عارضه بورسیت ایجاد شده و سبب ایجاد درد می‌شود. تاندون‌ها عضلات را به استخوان‌ها متصل می‌کنند. التهاب تاندون‌ها سبب ایجاد عارضه تاندونیت شده و باعث بروز درد شدید می‌شود.
متخصصین فیزیوتراپی پس از انجـام تصویـربرداری‌های لازم و تشـخیص بورسیت زانو، با استـفاده از تراپـی‌هایی کارآمد از جملـه شاک ویو، تحریک الکتریکی و حرکات اصلاحی به بهبودی بیمار کمک بسیاری می‌کنند. امواج شاک ویو تراپی در کاهش درد و التهاب ناشی از این عارضه مؤثر است و طول درمان را کاهش می‌دهد.
نحوه درمان شاک ویو تراپی
جهت تصمیم‌گیری برای استفاده از روش شاک ویو تراپی، ارزیابی کامل آسیب‌دیدگی ناشی از عارضه الزامی است. شاک ویو تراپی معمولاً شامل سه جلسه با فواصل زمانی یک هفته به همراه توصیه‌های درمانی در ارتباط با روش‌های کنترل درد و تمارین توانبخشی می‌باشد. متخصص فیزیوتراپی ژل مخـصوصی را در ناحیـه مورد نظـر مورد استـفاده قرار می‌دهـد. سپس دستـگاه مخصـوص شاک‌ویو تراپی بر روی ناحیه آسیب‌دیده حرکت داده می‌شود. امواج صوتی از طریق پوست به بافت آسیب‌دیده ارسال می‌شوند. این امواج باعث افزایش جریان خون و تحریک فعالیت سلول‌های بنیادی و تولید آنزیم در بافت آسیب‌دیده شده و در نتیجه سرعت بهبود افزایش پیدا کرده و درد کاهش پیدا می‌کند.
شاک ویو تراپی سبب بهبود علائم، کاهش درد و افزایش قابلیت حرکتی در ناحیه آسیب‌دیده می‌شود. ۲۴ ساعت قبل و بعد از درمان بایستی از حرکت دادن ناحیه آسیب‌دیده خودداری شود و سپس بیمار می‌تواند تمارین مخصوص توانبخشی را ادامه دهد. نتیجه نهایی درمان شش تا ده هفته پس از پایان شاک ویو تراپی قابل مشاهده است.
عوارض شاک ویو تراپی
امکان دارد درد خفیفی پس از درمان ایجاد شود. ممکن است درد برای مدت چند ساعت تا یک روز ادامه داشته باشد. شاک‌ویو تراپی باعث ایجاد واکنش التهابی در بافت شده که سبب تحریک فرآیند بهبود بدن می‌شود. در صورت لزوم می‌توان از داروی مُسکن پس از درمان استفاده کرد. استفاده از داروی ضد التهابی یا یخ توصیه نمی‌شود؛ چرا که با روند درمان شاک ویو تراپی تداخل دارد.
در چه صورت شاک ویو تراپی گزینه مناسبی نیست؟
اقدامات احتیاطی و موارد منع استفاده از شاک ویو تراپی عبارتند از:
- ۱۱ هفته پیش از شاک ویو تراپی نباید از تزریق کورتیزون استفاده شود.
- امکان دارد پس از شاک ویو تراپی کبودی مختصری ایجاد شود. بنابر این افراد مبتلا به اختلالات انعقاد خون و یا افرادی که داروهای ضد انعقاد خون مصرف می‌کنند نباید از این روش درمانی استفاده کنند.
- شاک ویو تراپی برای افرادی که از پیس میکر (ضربان‌ساز قلب) استفاده می‌کنند مناسب نیست چرا که امکان دارد این روش درمانی با دستگاه تداخل ایجاد کند.
- زنان باردار نباید از روش شاک ویو تراپی استفاده کنند.
- افرادی که اخیراً به سرطان مبتلا شده‌اند بایستی متخصص شاک ویو تراپی را از وضعیت خود مطلع کنند. امکان دارد متخصص استفاده از این روش را برای بیمار توصیه نکند.
- در صورت بروز هر گونه عفونت یا التهاب شدید در ناحیه مورد نظر بایستی از به کارگیری شاک ویو تراپی خودداری شود.
- در صورتی که التهاب مزمن تاندون برای مدت ۳ ماه یا بیشتر وجود داشته باشد، میزان موفقیت درمان بیشتر خواهد بود.
شاک ویو تراپی پس از چند هفته نتایج مطلوبی ارائه می‌دهد ولی امکان دارد مشاهده نتیجه نهایی درمان به چند ماه زمان نیاز داشته باشد. در صورتی که بهبود قابل توجهی پس از ۳ یا ۴ ماه مشاهده نشد، بیمار می‌تواند در مورد گزینه‌های درمانی دیگر با پزشک مشورت کند.
