سندرم استرس کشککی رانی که باعث آسیب غضروف زیر کشکک می شود,بیشتر در خانم های جوان شایع است.هر عاملی که باعث شود استخوان کشکک(پاتلا)در وضعیت خارجی تری نسبت به حالت طبیعی قرارگیرد,باعث سندرم استرس پاتلوفمورال یا سندرم درد کشکک زانو می گردد.اختلال در راستای اندام های تحتانی(اختلالات بیومکانیکی اندام تحتانی)مثلا به علت ژنووالگوم,چرخش های بیش از اندازه ساق پا و… می تواند روند PFPS را تسهیل کند. “سندرم درد پاتلو فمورال” یا همان بیماری”زانوی دوندگان” شایعترین عارضهای است که در میان دوندگان دیده میشود. بر اثر استرس و فشاری که هنگام دویدن بر مفصل زانو وارد میشود، زانو دچار درد و سوزش میشود. این درد در اثر تحریک ناحیهای که کشکک زانو بر روی استخوان ران قرار میگیرد به وجود میآید.
کوتاهی بسیاری از عضلات اندام تحتانی(مثل گاستروسولئوس,همسترینگ,عضله تنسورفاسیالاتا و کوتاهی ایلیوتیبیال باند),ضعف و آتروفی عضله واستوس مدیالیس اوبلیک(VMO) و… نیز باعث سندرم استرس پاتلوفمورال یا زانوی دوندگان می گردد.
علائم و نشانه ها
– اولین علامت بالینی افرادی كه دچار این بیماری می شوند، درد جلوی زانو است، به خصوص هنگام بالا یا پایین آمدن از كوه یا پله های زیاد.
– دومین علامت بالینی، قفل شدن موقتی زانو است و پس از مدت كوتاهی، از این حالت خارج می شود.
– تورم هم از علایم این بیماری است كه در ناحیه زانوها به وجود می آید و باعث پیدایش ترشحاتی در مفصل زانو می شود كه معمولا رادیوگرافی ساده می تواند در تشخیص آن، بسیار كمك كننده باشد. گاه برای بهتر دیدن مشكل زانو از MRI و آرتروسكوپی استفاده می شود.
-وجود درد در ناحیه کشکک که با صدای کریپیتاسیون همراه است از علایم این سندرم می باشد.درد با افزایش فعالیت تشدید و با استراحت کاهش می یابد.فعالیت های چون دوزانو
نشستن,چهارزانو نشستن و بالا و پایین رفتن از پله ها باعث افزایش درد می گردند.عدم درمان زانوی دوندگان منجربه کندرومالاسی پاتلا(نرم شدن غضروف کشکک) می گردد.
علت ودلایل
فاکتور های زیادی در همراهی با این بیماری وجود دارند که در مورد علت دقیق ان هنوز نظریه مشخصی وجود ندارد. هر چند که اکثر مولفین معتقدند که این سندروم در اثر استفاده بیش از حد مفصل پاتلوفمورال و یا اضافه بار وارد شده به این مفصل میتواند ایجاد شود. از انجایی که فشار بین کشکک و سطح تماس ان در ران در وضعیت خمیده زانو افزایش می یابد این سندروم به عنوان یک سندروم overuse(استفاده بیش از حد) شناخته می شود.
افزایش زاویه Q: افزایش این زاویه یکی از علت های شناخته شده این سندروم می باشد.
استفاده بیش از حد از مفصل پاتلوفمورال زانو ممکن است منجر به بروز علائم سندروم پاتلوفمورال شود. این وضعیت به ویژه در دوندهها و افرادی که مکرراً از پلهها بالا و پایین میروند، به طور مداوم در حالت نشسته قرار میگیرند یا در وضعیت چمباتمهای قرار دارند، بیشتر رخ میدهد.
عوامل بیومکانیکی مانند کف پای صاف، انحراف رو به خارج پاشنه، گودی بیش از حد در کف پا و … میتوانند باعث اختلال در بیومکانیک طبیعی مفصل پاتلوفمورال شده و استرس و فشار روی این مفصل را افزایش دهند و احتمال بروز سندروم پاتلوفمورال را بالا ببرند.
اختلالات دیگر در ساختار زیراندام: چرخش خارجی استخوان تیبیا (ساق) و چرخش داخلی استخوان فمور (ران) و چرخش قدامی استخوان سر فمور و حرکت رو به خارج استخوان کشکک و اختلاف طول دو اندام ممکن است عاملی باشند که باعث بروز سندروم پاتلوفمورال شوند.
اختلال در عملکرد عضلانی: ضعف عضله واستوس مدیالیس ابلیک (VMO) و کوتاهی عضلات باند ایلیوتیبیال (ITB) و همسترینگ و عضلات پشت ساق ممکن است مکانیسم مفصل پاتلوفمورال را بهم بزنند و زمینه بروز سندروم پاتلوفمورال را فراهم کنند.
فاکتورهای خارجی که می توانند از علل ایجاد کننده سندروم پاتلوفمورال باشند : تمرینات شدید و نامناسب وتجهیزات ورزشی نامناسب و تکنیک نادرست در هر رشته ورزشی.
راه و روش درمان
درمان بستگي به خود بيمار دارد. معمولا قرار دادن يخ روی زانوها، تغيير وضعيت و برنامههای فيزيوتراپي درد را بهبود ميبخشد. برنامههای فيزيوتراپي شامل ورزش برای تقويت عضلات و انعطافپذير شدن آن هاست.بستن زانو با باندکشي و يا قرار دادن کفي در کفشها در بعضي از افراد کمککننده است. ممکن است هفتهها يا ماهها طول بکشد تا درد برطرف شود..
بسياری از افراد مبتلا به نشانگان درد پاتلوفمورال به جراحي نياز ندارند.
