دلایل ایجاد درد ران پا در کودکان میتواند چندین مورد باشد و متخصصان معمولاً اتفاق نظر دارند که علت درد پا از آسیب یا برخی مشکلات سیستم اسکلتی عضلانی، عصبی و فیزیولوژیکی مانند شکستگی استخوان، بیماریهای عفونی، گرفتگی مفصل یا پارگی غضروف ، سرطان و بسیاری از موارد دیگر ناشی میشود. . اگر درد ران پا در کوردکان بیشتر از یک هفته طول بکشد علامت خوبی ندارد و برای تشخیص دقیق آن، باید فورا به پزشک مربوطه مراجعه کرد. نوع درمان به منشا یا علت درد ران پا بستگی دارد و بهترین راه برای یافتن این مسئله تشخیص حرفه ای پزشک است. تغییر در رژیم غذایی و سبک زندگی نقش مهمی در مدیریت و درمان درد ران پا در کودکتان دارد ، بنابراین روند را تسریع میکند و احتمال بهبودی را تسریع میبخشد.
یکی از مهمترین مزیتهای درمانی در کلینیک تخصصی امید، توصیه و بکارگیری روشهای غیر جراحی برای درمان بیماریهای عضلانی در تمامی سنین از جمله کودکان است. از مهمترین تراپیهای انجام شده در این مرکز به روش کاملا تخصصی، مدالیته و آموزش حرکات اصلاحی برای کاهش درد و بهبودی وضعیت بیمار است. بسته به دلیل درد ران پا در کودکان، درمانهای مناسب میتواند در کاهش درد و تقویت عملکرد پا و افزایش دامنه حرکتی، موثر باشد.
جهت کسب اطلاعات بیشتر و یا رزرو نوبت در کلینیک امید با شماره تلفن ۰۹۰۲۵۸۰۴۴۱۳ تماس حاصل فرمایید.
علل شایع درد ران پا در کودکان
التهاب گذرای مفصل و آرتریت عفونی شایع ترین علل درد ران پا در کودکان محسوب میشوند. درد ران پا در کودکان خردسال میتواند به دلایل مختلفی از قبیل رشد استخوان یا برخی بیماریها از قبیل بیماری سیاه شدن سر استخوان، لغزش اپی فیز استخوان ران و شکستگی استخوان لگن به وجود بیاید. با بالا رفتن سن عوامل متعددی در به وجود آوردن درد ران پا نقش دارند که برخی از آنها به شرح زیر میباشند:
- التهاب گذرای مفصل معمولاً به صورت شدید شروع میشود و پس از آن بیمار فورا بهبود پیدا میکند و هیچ گونه مشکلی نخواهد داشت. این اختلال یک بیماری خوش خیم است که با تجمع مقدار کمی مایع در مفصل همراه است. این اختلال شایع ترین علت درد در ران پا در کودکانی که حدود ۳ تا ۱۰ سال سن دارند محسوب میشود و در سن ۵ تا ۶ سالگی به اوج خود میرسد. التهاب گذرای پا در پسران شیوع بیشتری دارد و اغلب به علت عفونت ویروسی به وجود میآید. این اختلال یک بیماری خود محدود است و معمولاً مدت زیادی طول نمیکشد زیرا میتوان به کمک داروهای خوراکی و قرار گرفتن تحت نظر پزشک به کنترل آن پرداخت.
- آرتروز عفونی یکی دیگر از علل درد ران پا در کودکان محسوب میشود که بیشتر در کودکان زیر ۴ سال ایجاد میگردد و با تب، درد و تحریک پذیری، عدم تحمل وزن بدن و چرخش و انحراف استخوان ران همراه است. استافیلوکوکوس شایع ترین علت بروز این اختلال محسوب میشود. اقدامات درمانی به موقع و تخلیه عفونت به کمک عمل جراحی و مصرف آنتی بیوتیک وریدی به منظور پیشگیری از تخریب استخوان و حفظ عملکرد استخوان ران ضروری است.
- بیماری لایم معمولاً به همراه راش پوستی به وجود میآید اما در بیش از نیمی از موارد درد عضله و درد مفصل اولین علامتی هستند که بیمار با آن مواجه میشود. مونو آرتریت مفاصل بزرگ بدن از قبیل ران علامتی است که در بیش از نیمی از مواردی که بیمار تحت درمان قرار نگرفته است ایجاد میشود.
- درد استخوان و التهاب موضعی استخوان لگن شباهت زیادی به آرتروز عفونی دارد و با درد و تب همراه میشود اما کودکان توانایی حرکتی خود را از دست نمیدهند مگر آن که عفونت به مفصل رسیده باشد.
- آرتریت ایدیوپاتیک جوانان در ۳۰ تا ۵۰ درصد از موارد استخوان ران را درگیر میکند و در هر دو طرف احساس میگردد. کودکان مبتلا به این اختلال دچار درد کشاله ران میشوند که معمولاً درد به ناحیه زانو یا ران انتشار پیدا میکند. آنها همچنین پس از بیدار شدن از خواب دچار سفتی مفاصل خود هستند و با فعالیت تدریجی از میزان درد آنها کاسته خواهد شد.
- بیماری کاواساکی به صورت یک بیماری تب آلود به وجود میآید و بیمار دچار درد مفصل و راش پوستی خواهد شد که اغلب در هر دو طرف بدن به وجود میآید.
- بیماری پرتس یک بیماری ایدیوپاتیک است که سر استخوان ران کودکان ۴ تا ۱۰ ساله و بیشتر کودکان ۵ تا ۷ ساله سیاه میشود. کودکان معمولاً دچار لنگی یا درد در ناحیه ران و زانو و کشاله ران میشوند. در این حالت کودک برای تکان دادن و چرخاندن ران خود دچار مشکل میشود و درد زیادی را احساس خواهد کرد.
- بیماری اپی فیز استخوان ران معمولاً در کودکان ۱۱ تا ۱۴ سال به وجود میآید و اغلب کودکان که چاق هستند را درگیر میکند. این اختلال در پسران بیشتر ایجاد میشود و در ۲۰ تا ۴۰ درصد از موارد در هر دو ران احساس میگردد.
- ۵ تا ۸ درصد از کودکان مبتلا به سندروم داون دچار ناهنجاری میشوند. دررفتگی ناقص استخوان شایع ترین مشکلی است که این کودکان با آن مواجه میشوند و معمولاً با بدشکلی حفره حقه ای ارتباط دارد. به نظر میرسد که در رفتگی استخوان به شل بودن بافت همبند که به طور طبیعی وظیفه نگه داشتن استخوان ران را بر عهده دارد، و پایین بودن حجم عضله در کودکان مبتلا به سندروم داون ارتباط دارد.
- کشیدگی عضله و تاندون یا پاتی از علل شایع درد ران پا در کودکان محسوب میشوند. آسیب دیدگی عضلات همسترینگ و چهارسر ران در افرادی که فعالیت جسمانی زیادی دارند به ویژه در دوران نوجوانی که اوج رشد سیستم اسکلتی است و سرعت رشد استخوان از حجم عضله بیشتر میباشد شیوع بالایی دارد. آسیب دیدگی عضله شامل کوفتگی، کشیدگی تاندون یا پاتی و پارگی است. این اختلال به صورت درد موضعی بروز میکند و با انجام دادن فعالیت جسمانی بدتر میشود.
- شکستگی استخوان لگن در ورزشکاران جوان شیوع بالایی دارد و اغلب پسران را بیشتر از دختران درگیر میکند. این اختلال معمولا به علت نداشتن فعالیت جسمانی یا کشش بیش از حد و با قدرت بسیار زیاد ایجاد میگردد.
- تومورهای خوش خیم و بدخیم میتوانند باعث درد ران و کشاله ران شوند. استخوان ران که از نقاطی است که با تومورهای خوش خیم درگیر میشود. در دنا پلاستیک استخوان معمولاً دائمیاست و با گذر زمان بدتر میشود و به صورت یک درد تیرکشنده یا مبهم احساس میشود. این درد در هنگام شب نیز از بین میرود و حتی بدتر میگردد به نحوی که کودک نمیتواند بخوابد.
- ۱۰ درصد از کودکان سالم دچار درد پا میشوند که معمولا به طور خود به خود از بین خواهد رفت. معمولاً به این نوع درد درد ناشی از رشد گفته میشود و نمیتوان هیچ کاری برای بهبود آن انجام داد. این نوع در بیشتر در عضلات ران و ساق به وجود میآید و اغلب در هر دو طرف احساس میشود. درد ناشی از رشد در اواخر روز شروع میشود و به احتمال زیاد به دویدن و بازی کردن کودک در طول روز ارتباط دارد که حدود ۱۰ تا ۳۰ ثانیه طول میکشد تا بهبود یابد.
- پایین بودن کلسیم و ویتامین دی میتواند باعث درد خفیف استخوان در ران و پای کودک شود. درد معمولاً پاها و دندهها را درگیر میکند و کودکانی که در رژیم غذایی آنها نباید شیر مصرف گردد بیشتر در معرض خطر این مشکل قرار میگیرند.
تستهای تشخیصی
پزشک علاوه بر معاینات فیزیکی درخواست انجام رادیوگرافی، سونوگرافی و اسکن ام آر آی را میدهد تا بتواند به کمک ابزارهای تشخیصی به ارزیابی درد ران در کودکان بپردازد. همانند همه تستهای تشخیصی احتمال به دست آوردن نتیجه مثبت یا منفی کاذب وجود دارد.
- اسکن ام آر آی که با تزریق ماده حاجب انجام میشود اطلاعات خوبی را در ارتباط با بافت نرم و غضروف، سینوویوم و مغز استخوان در اختیار پزشک قرار میدهد.
- اسکن استخوان میتواند به شناسایی نقاط بپردازد که بیشتر از سایرین به جذب ماده رادیواکتیو پرداخته اند که این امر به پزشک برای مشخص کردن دقیق محل بروز درد و آسیب دیدگی استخوان از قبیل شکستگی استرسی کمک میکند.
- میتوان از سونوگرافی برای تشخیص اختلالات ناحیه ران استفاده کرد تا علت اصلی بروز مشکل کودک را مشخص نمود. در برخی موارد از سونوگرافی برای هدایت آسپیراسیون مفصل ران استفاده میشود.
- سی تی اسکن میتواند اطلاعات دقیق را در ارتباط با آناتومی استخوان در اختیار پزشک قرار دهد ولی مشکلی که در ارتباط با این روش قرار دارد این است که بیمار در معرض تشعشعات متوسط قرار میگیرد. سی تی اسکن و اسکن ام آر آی میتوانند تصاویر چند بعدی متعددی را به وجود بیاورند. یکی از مزایای سی تی اسکن نسبت که امکان تولید تصاویر سه بعدی را ایجاد میکند.
درمان درد ران پا در کودکان
بروز آسیب دیدگی تروماتیک یا ابتلا به یک بیماری پیچیده به توجه و مراقبت پزشکی خاص نیاز دارد زیرا ممکن است شرایط کودک شما بدتر شود. در صورت بروز درد ران پای کودکتان و موارد زیر مراجعه به پزشک ضروری است:
- اولین درمان برای درد ران پا در کودکان، استراحت کافی برای آنها است. استراحت در زمان کوتاه در برخی از موارد، تمامی علائم درد را برطرف میکند اما اگر آسیب جدی باشد، کاهش درد با استراحت مقطعی بوده و مجددا کودک را دچار مشکل میکند.
- پزشک برای درمان عفونت به تجویز آنتی بیوتیک و برای کنترل درد به تجویز داروهای مسکن میپردازد.
- در صورتی که عدم گردش مناسب خون علت احساس درد در ران پای فرزندتان است میتوانید از کمپرس گرم برای کاهش درد و ایجاد راحتی بیشتر و استفاده نمایید. شما میتوانید از کمپرس گرم یا بانداژ گرم به مدت ۱۰ تا ۱۵ دقیقه استفاده کنید تا به شل شدن عضلات و کاهش درد کودک کمک کند.
- استفاده از کمپرس سرد پس از بروز آسیب دیدگی باعث کاهش گردش خون میشود و به این ترتیب از میزان التهاب میکاهد. شما میتوانید به منظور کاهش درد مقداری یخ را در کیسه پلاستیکی بریزید سپس آن را درون یک حوله قرار دهید و روی ناحیه مورد نظر بگذارید. از قرار دادن یخ به طور مستقیم روی پوست خودداری کنید. در طول روز چند بار این روند را تکرار کنید و هر بار حداقل به مدت ۱۰ تا ۱۵ دقیقه کمپرس یخ را روی ناحیه دردناک بگذارید. استفاده از کمپرس سرد یکی از روشهای درمانی خانگی برای تسکین درد ران پا در کودکان محسوب میشود.
- کمبود آب بدن یکی از علت اصلی درد ران پا در کودکان و گرفتگی عضلات است. با نوشیدن آب بیشتر در طول روز کودکان میتوانند از این امر جلوگیری کنند. نوشیدن آب معدنی حتی بهتر است زیرا حاوی بسیاری از الکترولیتهای مفید است. از مصرف کافئین نظر شود زیرا کافئین به عدم تعادل الکترولیتها و در نتیجه کمبود آب کمک میکنند.
- فیزیوتراپی از تمرینات درمانی استفاده میکند که انسداد بدن را برطرف شود و کانالهای انرژی را بیشتر باز یا پذیرا میکند. علاوه بر این، برای بهبود درد ران پا فوق العاده است زیرا این تمرینات ماهیتی ترمیمی دارند، بدن را سم زدایی و بهبودی را تسریع میکنند. متخصص فیزیوتراپی ماساژ و درمان دستی را برای درد ران پا در کودکان نیز توصیه میکند. بسته به علت درد، مدالیتههای فیزیوتراپی نیزمیتواند اثر بخش باشد.
- در صورتی که کودک دچار آسیب دیدگی عمیق بافت یا شکستگی استخوان شده باشد یا آن که پزشک قصد تخلیه تومور را داشته باشد انجام عمل جراحی به منظور بهبود کودک توصیه میشود. عمل جراحی به ترمیم قسمت فوقانی پا کمک میکند.