خالی کردن زانو و ناپایداری مفصل آن : علت و درمان

مفصل زانو در حالت طبیعی بسیار پایدار است و قابلیت انجام فعالیت هایی با شدت های گوناگون مانند دویدن ، پرش ، انجام فعالیت های ورزشی ، انجام کارهای خانه و … را دارد. اما گاهی اوقات وارد شدن اسیب به زانو می تواند عملکرد طبیعی آن را تحت تاثیر قرار دهد. یکی از اختلالات عملکردی زانو ” خالی کردن زانو” است که در آن شخص احساس ناپایداری و بی ثباتی در زانوی خود می کند .

زمانی که اصطلاحا ” خالی شدن زانو” شخص به طور ناگهانی احساس بی ثباتی و عدم تعادل در زانوی خود می کند . خالی شدن زانو بسته به دلیل ایجاد کننده ان می تواند با علائم دیگری نیز همراه باشد. خالی کردن زانو و زانو درد می تواند یک واکنش طبیعی مفصل زانو برای پیشگیری از وارد شدن اسیب بیشتر به مفصل زانو باشد . در حالی که خالی کردن زانو معمولا بر اثر وارد شدن آسیب به زانو ایجاد می شود ، ممکن است دلایل دیگری مانند بیماری های مفصل زانو مانند آرتروز زانو نیز این حالت را ایجاد کند.

علت و دلایل

دلایل مختلفی میتوانند منجر به خالی کردن زانو شوند . علت خالی شدن زانو ممکن است اسیب به زانو یا بیماری های مفصل زانو باشد.

آسیب به مفصل زانو

ثبات مفصل زانو توسط رباط های صلیبی قدامی ، صلیبی خلفی ، میانی داخلی و میانی خارجی ، منیسک های داخلی و خارجی و گروه های ماهیچه ای که حرکت زانو را نیز ممکن می کنند، تامین می شود. هر کدام از رباط ها و منیسک های زانو نقش مهمی در حرکت زانو در جهات مختلف دارد . زمین خوردن و یا هر حرکت پرفشاری می تواند موجب آسیب به مفصل زانو و کشیدگی و یا پارگی رباط یا پارگی مینیسک زانو و در نتیجه ناپایداری این مفصل شود . که در صورت چنین مشکلی باید به درمان پارگی مینیسک و یا رباط پا پرداخت.

شایع ترین نوع آسیب به رباط های زانو آسیب به رباط صلیبی قدامی یا ACL می باشد که همراه با صدا دادن زانو و شنیدن صدایی از داخل مفصل زانو و پس از آن خالی کردن زانو است . این آسیب ممکن است با آسیب به سایر رباط های زانو یا آسیب به منیسک زانو همراه باشد .

پارگی مینیسک زانو بر اثر چرخش زانو ایجاد می شود و ممکن است جلوی حرکت طبیعی زانو را بگیرد و موجب قفل شدن زانو شود .

بسته به نوع و شدت آسیب ، شخص ممکن است علائمی دیگری مانند درد ، ورم و کبودی را داشته باشد.

بیماری های مفصل زانو

بیماری‌هایی مانند آرتروز و ساییدگی زانو می‌توانند موجب فرسایش مفصل زانو و ناپایداری آن شوند. عواملی مانند ضعف عضلات و رباط‌ها، ناپایداری و انتقال نادرست کشکک زانو، و تراوش زانو می‌توانند باعث ناپایداری مفصل زانو و در نتیجه خالی شدن زانو در هنگام انجام برخی حرکات خاص گردند. همچنین، در موارد دیگر، آسیب به زانو یا بیماری‌های فرسایشی زانو می‌توانند منجر به جدا شدن تکه‌هایی از استخوان، خارهای استخوانی یا بافت‌های دیگر درون مفصل زانو شوند. این تکه‌های جداشده درون مفصل می‌توانند زانو را خالی کنند.

راه وروش های درمان

درمان خالی شدن زانو بر اساس تشخیص علت آن است . انجام معاینات کلینیکی ، ارزیابی مفصل زانو و دامنه حرکتی آن ، انجام تست هایی برای بررسی آسیب و بی ثباتی بافت ها و ماهیچه های اطراف مفصل زانو می تواند به تشخیص علت خالی کردن زانو کمک کند . انجام تشخیص دقیق تر می تواند با کمک عکسبرداری از زانو انجام شود .

اتخاذ روش درمانی بستگی به علت ایجاد کننده خالی کردن زانو ها دارد. در موارد وارد شدن آسیب ناگهانی به زانو که منجر به خالی کردن زانو و سپس ورم و درد زانو شده باید زانوی آسیب دیده را استراحت داد، روی آن کمپرس سرد قرار داد و زانو را بالا گرفت تا جایی که بالاتر از سطح قلب قرار گیرد .

ممکن است برای درمان زانو درد و کاهش التهاب داروهای مسکن و ضد التهاب تجویز شوند . همچنین ممکن است برای حمایت از مفصل زانو در هنگام حرکت دادن آن استفاده از زانو بند طبی مخصوص در طول دوره درمان به شخص تجویز شود . استفاده از مکمل های غذایی مانند ویتامینD و دیگر مکمل ها نیز در صورت صلاحدید پزشک تجویز خواهد شد .

در مواردی که خالی کردن زانو بر اثر آسیب های شدید به رباط ها یا منیسک زانو با درجه آسیب دیدگی بالا باشد ، ممکن است برای ترمیم رباط یا منیسک نیاز به انجام عمل جراحی باشد. همچنین در طول عمل جراحی تکه های استخوان یا بافتی که از مفصل زانو جدا شده و در فضای بین مفصل رها شده اند ، از درون زانو خارج می شوند تا در آینده در حرکت زانو اختلال ایجاد نکنند.

انجام ورزش و حرکات اصلاحی

به هر علتی که خالی کردن زانو ایجاد می‌شود، انجام ورزش و حرکات اصلاحی بخش مهمی از برنامه درمانی برای درمان خالی کردن زانو و همچنین پیشگیری از آن است. تقویت عضلات و رباط‌های زانو می‌تواند به ثبات زیادی در زانو کمک کند و از خالی کردن زانو در آینده جلوگیری کند. عضلاتی که باید برای این منظور تقویت شوند، عضلات چهارسر ران، همسترینگ، عضلات گلوتئوس و عضلات ساق پا هستند.

برای مشاهده  ورزش ها و تمرینات زانو درد  و  ورزش های تقویت عضلات چهار سر ران میتوانید مقالات مرتبط را در همین سایت مطالعه فرمایید.