میخچه به تکهای از پوست گفته میشود که در محل فشار و سایش پوست ضخیم شده و بر روی برآمدگیهای استخوانی ایجاد میشود. میخچه ممکن است بر روی برآمدگیهای استخوانی مثل انگشت چکشی، بدشکلیهای استخوانی و تغییرات ناشی از آرتروز ایجاد شود.
سایش پوست در یک ناحیه باعث افزایش تولیدمثل بافتی شده و نهایتاً باعث ایجاد میخچه میشود. میخچه نیز همانند پینه در صورت عدم درمان میتواند منجر به زخم شود. این مشکل برای بیماران مبتلا به دیابت بسیار خطرناک خواهد بود چراکه این افراد در معرض عفونت قرار میگیرند.
میتوان با از بین بردن فشار ایجاد کنندهی میخچه آن را درمان کرد. استفاده از کفشهای مناسب اولین اقدام در این جهت خواهد بود. کفی مخصوص و وسایل طبی مختلف نیز میتوانند به از بین بردن میخچه کمک کنند. پدهای از بین برندهی میخچه بدون نیاز به نسخه قابل خریداری هستند ولی دقت کنید که سالیسیلیک اسید موجود در این پدها میتواند باعث سوختگی و عفونت پوست شود. این محصولات نباید توسط افراد دیابتی مورد استفاده قرار بگیرند. پزشک متخصص میتواند علت بروز میخچه را تشخیص داده و بدون درد آن را از بین ببرد.
چه عواملی باعث ایجاد میخچه بر روی پا میشوند؟
میخچه میتواند عارضهای بسیار دردناک بوده و شما را از انجام فعالیتهای مورد علاقهی خود مثل پیاده روی، ورزش و باشگاه بازدارد. حتی ممکن است رفت و آمد های روزانهی شما تحت تأثیر این عارضه قرار بگیرند.
میخچه و پینه هر دو در اثر فشار و اصطکاک بر روی پوست پا ایجاد میشوند. ازجمله عوامل خطر شایع برای این عارضه میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- هر عاملی که باعث فشار بر روی پوست شود
- کفش نامناسب که بیش از حد تنگ یا بیش از حد گشاد باشد
- وجود درز در داخل کفش
- جوراب نامناسب
- نپوشیدن جوراب
- راه رفتن پابرهنه
- حرکات تکراری
خطر بروز میخچه و پینه با افزایش سن نیز بیشتر میشود. با افزایش سن پوست شما انعطاف پذیری خود را از دست داده و نسبت به فشار و اصطکاک آسیب پذیر تر میشود.
علائم میخچه
میخچهها در سه نوع ایجاد میشوند: میخچههای نرم، میخچههای سخت و میخچههای دانهای. میخچههای سخت ظاهری شبیه به یک تکه پوست فشرده شده داشته و هستهی متراکمی دارند. این میخچهها معمولاً در کف، پشت یا طرفین پا ایجاد میشوند. میخچههای نرم بیشتر در بین انگشتان پا ایجاد میشوند. میخچههای دانهای میتوانند بر روی پاشنه یا سینهی پا باشند. همهی میخچهها دردناک بوده و ممکن است علائم زیر را نیز ایجاد کنند:
- یک تکه پوست زرد سفت بر روی یک برآمدگی استخوانی دیده خواهد شد (مثل سینهی پا، سطح خارجی انگشت کوچک پا و یا در پشت انگشتان خمیده شده).
- میخچههای نرم معمولاً در بین انگشتان ایجاد شده و ظاهری سفید و خیس دارند.
- درد به هنگام لمس مستقیم در اثر فشار میخچهی سفت بر روی حسگرهای عصبی.
- لکههای قرمز در اثر پاره شدن مویرگهای خونی به علت فشار.
- در صورت عدم درمان ممکن است زخمهای زیر پوستی ایجاد شوند.
درمان میخچه پا چیست؟
در زیر به نکاتی برای درمان و از بین بردن میخچهی پا در ظرف چند روز اشاره خواهیم کرد:
میخچه را نرم کنید
اولین قدم برای از بین بردن میخچه نرم کردن آن خواهد بود. این کار باعث میشود تا پوست برآمده شده به سادگی کنده شده و از بین برود.
پای خود را در آب گرم قرار دهید
وان حمام یا یک تشت را با آب گرم پر کنید. برخی از افراد دوست دارند از نمک اپسوم به همراه روغن حمام و مواد معطر استفاده کنند تا پوست آنها صاف شود. پس از 10 دقیقه میخچهی شما نرم شده و میتوانید به آرامی آن را بتراشید. البته ممکن است برخی از میخچهها سفت تر باشند که برای آنها میتوانید هر روز 10 دقیقه پای خود را در آب گرم قرار دهید تا میخچه نرم شود.
از لوسیون های بدون عطر استفاده کنید
استفاده از لوسیون نیز راه حل مناسبی برای نرم کردن میخچه خواهد بود. این محصولات همچنین به بافت میخچه آب رسانی میکنند و از آن جایی که میخچهها تجمعاتی از پوست خشک شده هستند این کار میتواند مؤثر باشد. میتوانید به طور روزانه پس از حمام کردن مقداری لوسیون را بر روی میخچهی خود استفاده کنید تا زمانی که بتوان به آرامی میخچه را تراشید.
از روغن ویتامین E استفاده کنید
استفاده از ویتامین E میتواند برای بهبود پوست و موهای شما مفید باشد و یکی از روشهای شناخته شده برای مقابله با میخچه است. این ویتامین میتواند پوست را نرم و مرطوب کند و به عنوان یک آنتیاکسیدان عمل کند که به بهبود وضعیت پوست کمک میکند.
برای استفاده از ویتامین E، شما میتوانید کپسولهای خوراکی حاوی ویتامین E را خریداری کنید و آنها را باز کنید. سپس از گوش پاک کن یا انگشتان خود استفاده کرده و روغن داخل کپسول را بر روی میخچههای خود مالیده و ماساژ دهید. همچنین، شما میتوانید یک ویال روغن ویتامین E آماده استفاده را خریداری کنید و حتی پس از از بین رفتن میخچه، از آن برای مرطوب کردن پوست استفاده نمایید. پس از مالیدن روغن روی میخچه، میتوانید جورابی بپوشید و بخوابید. این روش را تا زمانی که میخچه از بین برود یا به حدی نرم شود که بتوانید آن را بتراشید، انجام دهید.
میخچه را بتراشید
بعد از آنکه میخچههای پا نرم شدهاند، شما میتوانید از یک سنگ پا یا سوهان ناخن استفاده کنید تا آنها را بتراشید. برای شروع، پا را به مدت 10 دقیقه در آب گرم قرار داده و سپس آن را با صابون به طور کامل شستشو دهید. سپس میتوانید به آرامی میخچههای پا را بتراشید. به طور معمول، استفاده از سنگ پا برای برداشتن میخچههای کف پا، پشت پا و طرفین پا مناسبتر است. پزشکان توصیه میکنند که برای برداشتن میخچههای میان انگشتان از سوهان ناخن استفاده کنید.
در هنگام تراشیدن میخچهها، حتماً به دقت اقدام کنید و فشاری ملایم را به کار ببرید. تراشیدن سخت میتواند منجر به ایجاد زخمهای کوچک در پوست شود و خطر عفونتهای قارچی و باکتریایی را افزایش دهد. همچنین، از برداشتن پوست بیش از حد خودداری کنید، زیرا این ممکن است باعث ایجاد زخمهای باز شده و دشواری در راه رفتن شما شود.
روشهای طبیعی خانگی برای از بین بردن میخچه
برخی از افراد به جای تراشیدن میخچه از روشهای طبیعی مثل آب لیمو، آب پیاز، سیر و دیگر روشهای درمانی استفاده میکنند.
میخچه را بپوشانید
اگر قصد از بین بردن میخچه را نداشته و یا این کار را دشوار می دانید میتوانید با پوشاندن میخچه توسط یک پارچهی نرم از میزان ناراحتی آن کم کنید. با پوشاندن میخچه قبل از پوشیدن کفش میتوانید اصطکاک و فشار وارد شده بر روی آن را کاهش داده و به میخچه فرصت بهبودی بدهید.
راههای مختلفی برای این کار وجود دارند. برای مثال میتوانید از جورابهای ژلهای، پدهای نرم میخچه و غیره استفاده کنید.
از گزینههای بدون نسخهی داروخانهای استفاده کنید
اگر روشهای خانگی از بین بردن میخچه برای شما مؤثر نبودند میتوانید از یک داروخانه کمک بگیرید.
پد سالیسیلیک اسید
ممکن است گذاشتن اسید بر روی پا کمی ترسناک باشد ولی محصولات دارای سالیسیلیک اسید به تخریب سلولهای تجمع پیدا کرده در محل میخچه کمک کرده و علاوه بر کاهش درد بیمار باعث کوچک شدن میخچه میشوند. پس از استفاده از این محصولات میتوان به سادگی میخچه را تراشید.
جالب است بدانید که بسیاری از محصولات لایه بردار پوست و اسکراب ها در ترکیبات خود سالیسیلیک اسید دارند. میتوانید پدهای سالیسیلیک اسید را از داروخانهها تهیه کنید و مطابق دستورالعمل موجود، آنها را به مدت 48 ساعت بر روی میخچهی خود قرار دهید.
ممکن است این محصولات برای افرادی که پوست حساس دارند گزینهی مناسبی نباشند چراکه بعضاً منجر به سوزش و قرمزی پوست میشوند. در صورت مشاهدهی این علائم فوراً پد را از روی پوست خود بردارید. در مواردی که سالیسیلیک اسید منجر به ناراحتیهای پوستی میشود میتوان از اوره یا آمونیوم لاکتات به منظور نرم کردن میخچه استفاده کرد.
لوسیون های دارویی
پدهای سالیسیلیک اسید، اوره یا آمونیوم لاکتات حاوی مقادیر زیادی از این مواد هستند و ممکن است باعث عوارض جانبی مثل سوختگی شوند. در این صورت میتوانید از لوسیون های این مواد استفاده کنید که غلظت پایینتری داشته و خطر بروز عوارض جانبی با مصرف آنها کمتر میشود.
میتوان این لوسیون ها را به صورت روزانه بر روی میخچه قرار داد و به آرامی آن را از بین برد. آملاکتین یکی از محصولات بدون عطر رایج در بازار است که در آن از آمونیوم لاکتات استفاده میشود.
از بین بردن میخچه توسط پزشک و مشاوره
اگر هر یک از تکنیکهای مورد استفاده برای از بین بردن میخچه را استفاده کرده و جوابی نگرفتهاید، مراجعه به پزشک متخصص توصیه میشود. پزشک میتواند تا حد امکان سلولهای مردهی ناحیه را برداشته و به خوبی محل زخم را پانسمان کند.
عمل جراحی برای میخچه بسیار نادر بوده ولی در مواردی که میخچه بر روی اعصاب فشار وارد میکند ممکن است این کار ضروری باشد.
یکی از دلایل اصلی از بین نرفتن یا بروز مجدد میخچه پس از درمان، استفاده از کفشهای نامناسب و یا ابتلا به عارضههای مختلف مثل انگشت چکشی یا پینه است که باعث سایش بیش از حد پوست شما در داخل کفش میشوند. پزشک میتواند به منظور پیشگیری از بروز مجدد آسیب برای شما کفش طبی تجویز کرده و یا برای درمان عارضههای قبلی شما اقدام کند.
چه زمانی باید برای میخچه به پزشک مراجعه کنم؟
نباید میخچه را نادیده بگیرید. در حالی که میخچه عارضهای جدی نیست، عدم درمان آن باعث تشدید عارضه و بروز درد خواهد شد. اگر به دیابت مبتلا بوده و یا گردش خون ضعیفی دارید، میخچه میتواند باعث ایجاد زخمهای باز با سرعتترمیم پایین شده و شما را در خطر عفونت قرار دهد.
در موارد زیر بهتر است برای درمان میخچهی خود به پزشک متخصص مراجعه کنید:
- میخچه در حال ضخیم و سفت تر شدن است
- میخچه به هنگام راه رفتن باعث درد میشود
- وجود خونریزی یا ترشحات
- حساسیت نسبت به لمس
پزشک نه تنها میخچه را درمان کرده بلکه شما را معاینه کرده و در مورد اصلاحات سبک زندگی پیشنهاداتی را به شما ارائه میکند. پزشک میتواند به شما در تشخیص علت اصلی بروز میخچه کمک کرده و با رفع آن از وقوع مجدد این مشکل جلوگیری کند