مفاصل و استخوان‌های بدن با اتصالات سینوویال ( لایه ای از بافت نازک) به همدیگر متصل شده اند. سینوویال از آسیب‌های ناشی از حرکت مکرر یا شوک ناگهانی به مفاصل بدن جلوگیری میکند و باعث تغذیه سلولها و از بین بردن مواد زاید سلولی میشود. در بیماری سینوویت، غشای سینوویال یا پوشش مفصل ملتهب میشود. این صدمه که بافت نرم مفصل را هدف قرار میدهد ، معمولاً بر روی زانوها، باسن، شانه ها، مچ پا و لگن تاثیرمی گذارد.این صدمه میتواند همراه با درد شدید و مزمن در طولانی مدت همراه شود. بنابراین در صورت داشتن هر گونه علائم باید به متخصص، مراجعه کرد. دارو درمانی و فیزیوتراپی از درمان‌های موثر برای سینوویت میباشند. در موارد حاد و آسیب جدی جراحی لازم است.
بسیار مهم است که از درد و علائم خود چشم‌پوشی نکنید، زیرا سینوویت حاد در صورت عدم درمان صحیح و به موقع میتواند به سینوویت مزمن تبدیل شود. در طی فرآیند التهاب، آنزیم‌هایی آزاد می‌شوند که ممکن است غضروف و استخوان را جذب و هضم کنند. در صورت عدم درمان، این امر ممکن است به یک مشکل مادام‌العمر همراه با تخریب مفصل منجر شود. شما می‌توانید با پزشکان خود در کلینیک سلامت امید درباره روش‌های مخصوص بدن، سن، میزان تناسب اندام و سایر مشکلات پزشکی خود مشاوره کنید.
جهت کسب اطلاعات بیشتر و یا رزرو نوبت در کلینیک امید با شماره تلفن‌های 09107803155 و 02188801800 تماس حاصل فرمایید.
علل
سینوویت در بسیاری از موارد مشکل اصلی محسوب نمی‌شود. این عارضه اغلب نتیجه یک مشکل دیگر یا یک بیماری ثانویه است. دامنه دلایل سینوویت میتواند از یک آسیب‌دیدگی ساده مفصلی تا چیزی به پیچیدگی سرطان باشد. یكی از عواقب یک بیماری طولانی مدت مزمن میتواند تخریب مفصل باشد که باعث ایجاد استئوآرتریت میشود. در این موارد باید با پزشک واجد شرایط مشورت کنید. دلایل سلامتی مربوط به این آسیب شامل موارد زیر است:
- ایدیوپاتیک – این بدان معنی است که علت بیماری به راحتی قابل تشخیص نیست. در آن زمان فرد ممکن است یک تورم ناچیز داشته باشد یا علائم قابل مشاهده‌ای را به خاطر نیاورد. با این حال، در نتیجه تروما و التهاب، مایع سینوویال در مفصل جمع میشود.
- آسیب دیدگی، تروما یا شکستگی مفصل – در این موارد، سینوویت در اثر استفاده بیش از حد، پیچ خوردگی یا آسیب ایجاد میشود.
- استفاده بیش از حد – در یک فرد فعال و سالم، استفاده بیش از حد ناشی از ورزش، بازی و فعالیت‌های مختلف میتواند در ایجاد این آسیب‌دیدگی نقش داشته باشد.
- پشتیبانی نامناسب – ضعف یا عدم تعادل عضلات میتواند باعث التهاب سینوویوم شود.
- آرتروز نوجوانان – نوعی از آرتروز در کودکان است و افراد زیر 18 سال را تحت تأثیر قرار میدهد.
- آرتریت نقرس- در این بیماری، اسید اوریک یا بیش از حد تولید میشود یا از بین نمی‌رود. التهاب ایجاد شده ناشی از تجمع کریستال‌های اسید اوریک در مفاصل است.
- استئوآرتریت – یک اختلال سایش و پارگی است و زمانی رخ میدهد که بافت لایه‌ای و محافظی که در قسمت انتهای استخوان‌ها وجود دارد، شکسته شود. نتیجه این کار سایش استخوان در برابر استخوان است که میتواند بسیار دردناک باشد.
- آرتریت پسوریاتیک – یک بیماری مفصلی است که به طور معمول در ابتدا ظاهر میشود، و در حدود 15-25٪ افرادی که بیماری پوستی پسوریازیس دارند را مبتلا میکند. پسوریازیس التهاب سلول‌های پوستی است و در پوست بیمار به صورت لکه‌های قرمز همراه با فلس‌های ماهی نقره‌ای ظاهر میشود.
- آرتریت روماتوئید – سینوویت نشانه آرتریت روماتوئید است. سلول‌های موجود در غشای ملتهب مانند آهنربا عمل می‌كنند و سلول‌های ملتهب دیگر بدن را جذب می‌كنند. این امر یک درد پیشرونده و در حال افزایش را ایجاد میکند.
- تب روماتیسمی – یک بیماری التهابی است که به عنوان عارضه‌ای از عفونت استرپتوکوک گروه A ایجاد میشود.
- لوپوس اریتماتوز سیستمیک – یک بیماری التهابی است که وقتی سیستم ایمنی بدن به طور نادرست به بافت‌های سالم بدن خود حمله میکند، رخ میدهد.
- سل – یک عفونت باکتریایی مربوط به ریه‌ها است. سل در امریکا قابل پیشگیری و نادر است، زیرا بسیاری از افراد معمولا از طریق واکسیناسیون در برابر این بیماری ایمن می‌شوند.
- عفونت‌های ویروسی یا باکتریایی (آبله مرغان یا سرماخوردگی) – این یک بیماری کوتاه مدت یا موقتی مفصل ران است که معمولاً با این نوع عفونت مشاهده میشود. همچنین به نام سینوویتیت سمی نیز شناخته میشود و ممکن است بر یک یا هر دو مفصل ران تأثیر بگذارد و به سایر مفاصل نیز گسترش یابد. ممکن است به طور مکرر همراه با سرماخوردگی رخ دهد. اگر مشکوک به عفونت باشد، آزمایش آنالیز مایع سینوویال اغلب ضروری خواهد بود. میکروارگانیسم‌های خاصی که باید به دنبال آن‌ها باشید شامل میکروارگانیسم‌های هوازی (نیازمند اکسیژن)، بی هوازی (بدون نیاز به اکسیژن)، قارچ، باسیل‌های اسید فاست (AFB) و AFB غیر معمول هستند. پس از تعیین گونه‌های عفونی، درمان آنتی‌بیوتیکی مؤثر در اسرع وقت آغاز میشود.
- سرطان – سرطان افزایش شدید سلول‌های ناقص است که سلول‌های بدن را تقسیم و تخریب میکند.
علائم
بیماران مبتلا به سینوویت علائم زیر را در هر مفصل بدن خود تجربه می‌کنند:
- حساسيت، تورم، درد ، سفتی یا پف کردن در قسمت جلویی، کناره‌ها و اطراف مفصل
- گاهی اوقات درد در قسمت پشت مفصل احساس میشود
- بعضی اوقات درد بدون تورم یا حساسیت وجود دارد
- شروع سریع بیماری به دلیل یک اتفاق شناخته شده یا پیشرفت آرام با گذشت زمان
- افزایش درجه حرارت پوست، احساس گرما هنگام لمس یا قرمزی در کل منطقه
- مشکل در حرکات مفصل آسیب‌دیده و محدود شدن محدوده حرکتی
- افزایش درد و ناراحتی در هنگام حرکت و استفاده از مفصل
- احساس صدای پاپ یا کلیک در مفصل با حرکت یا فشار
- ایجاد توده و گره‌های سفت اطراف ناحیه مفصل
- اختلال در عملکرد مفصل و افزایش میزان فرسایش غضروف که در نهایت منجر به آرتروز میشود
- برخی از افراد به دلیل آسیب‌دیدگی مجدد، نقرس، آرتریت روماتوئید، آرتروز و سایر بیماری‌ها ممکن است به صورت دوره‌ای به این بیماری مبتلا شوند.
تشخیص
علامت برجسته سینوویت تورم مفصل مورد نظر است. مهم است که علل و بیماری‌های جدی دیگری را که ممکن است علائم شبیه به سینوویت داشته باشند، که در بخش فوق بیان شد، رد کنیم. در اینجا برخی از مراحلی که ممکن است پزشک هنگام تشخیص مشکل شما انجام دهد، آورده شده است:
- مشاهده گزارش مفصل آسیب‌دیده، دیدن اینکه آیا تورم، قرمزی، گرما و یا پف وجود دارد یا خیر و همچنین نقطه مبدا آن.
- سوال در مورد تاریخچه ورزشی یا سایر فعالیت‌های بدنی شما، تا بتواند یک علت، مشکل یا بیماری را تایید یا رد کند.
- حرکات خمشی و کششی کامل اندام و مفاصل شما.
- آزمایشاتی در مورد دامنه حرکت در مفاصل شما و همچنین رفلکس‌ها و قدرت عضلات.
- مشاهده ایستادن، حرکت بدن و وضعیت بدن شما هنگام ایستادن و راه رفتن.
- معاینه دستی مفاصل، عضلات و بافت‌های اطراف برای آزمایش نواحی خاص از درد.
- توصیه برای آنالیز مایع سینوویال. در این آزمایش پزشک ماده بی‌حس کننده را به مفصل تزریق میکند و مقداری مایع (آسپیراسیون) را از طریق سوزن خارج میکند. مواد و مؤلفه‌هایی برای تعیین علت آسیب مورد بررسی قرار می‌گیرند. این آزمایش میتواند در تعیین اینکه آیا یک وضعیت احتمالی دیگر در مفصل وجود دارد که باعث درد شما میشود یا خیر، به پزشک کمک کند.
- آزمایشات پانل خون، که به تعیین شدت التهاب و وضعیت کلی سلامتی سیستم ایمنی بدن و همچنین عملکرد کلیه و کبد کمک میکند. همچنین وجود بیماری لایم نیز بوسیله یک نمونه خون قابل بررسی است. علاوه بر این، شمارش کامل خون (CBC) و میزان رسوب گلبول‌های قرمز (ESR) التهاب را و آزمایشات فاکتور روماتوئید وجود آرتریت روماتوئید را بررسی میکند.
- تشخیص تصویربرداری، که شامل اشعه X ، سونوگرافی و اسکن استخوان، توموگرافی کامپیوتری (CT) یا تصویربرداری با رزونانس مغناطیسی (MRI) است. این آزمایشات برای بررسی ساختار استخوان و بافت و همچنین ترکیب آن‌ها انجام می‌شوند.
- اگر مفصل زانو آسیب دیده باشد، می‌توانید تست تپینگ پاتلا را با فشار دادن به بالای زانو انجام دهید تا حرکت مایعات در زیر زانو اندازه‌گیری شود. این امر در تعیین ورم عضلات کمک میکند.
درمان
شروع یک برنامه درمانی حتی در مواردی که سینوویت شما متناوب است، مهم است. پزشک ممکن است درمان را شروع کند یا شما را به یک روماتولوژیست ارجاع دهد: یک پزشک متخصص در بیماری‌های اسکلتی عضلانی و بیماری‌های سیستم ایمنی.
استراحت
استراحت دشوارترین مرحله درمان سینوویت برای بسیاری از افراد است، اما اهمیت زیادی دارد. در صورت امکان مفصل آسیب‌دیده را بلند کرده و بپیچید. برای زانوها و مچ پا، آستین‌های فشرده‌سازی و بانداژ میتواند مفید باشد. سعی کنید وزن زیادی را روی مفصل قرار ندهید و راه رفتن خود را به حداقل برسانید. در صورت لزوم از عصا، چسب، وج یا بریس استفاده کنید. تا زمانی که مفصل کاملاً بهبود نیافته از ورزش و سایر فعالیت‌های بدنی سخت خودداری کنید. با این کار از مشکلات بلند مدت در آینده جلوگیری خواهید کرد.
داروی سینوویت
قبل از شروع مصرف هرگونه داروی سینوویت، حتماً با پزشک خود مشورت کنید. لیبل‌ها را برای بررسی هشدارها بخوانید و با داروساز خود نیز مشورت کنید.
داروهای مناسب برای سینوویت زانو، لگن و پا :
داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی
داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی (NSAIDs) اولین گزینه درمان دارویی هستند که معمولاً بدون نیاز به نسخه پزشک در دسترس هستند. این دسته از داروها شامل ایبوپروفن (موترین) و ناپروکسن (آلیو یا ناپروسین) است. NSAIDs با مسدود کردن و کاهش تعداد مواد التهابی فعال در بدن شما مانند پروستاگلاندین‌ها و ماده P، تسکین موقتی درد و تورم را ایجاد می‌کنند. این مواد التهابی در بدن حضور دارند و ممکن است دردهای ناشی از سینوویت را ایجاد کنند. با این حال، به دلیل افزایش خطر ابتلا به سندرم ری، مصرف آسپیرین باید به‌طور کلی اجتناب شود. سندرم ری یک وضعیت جدی است که منجر به تورم حاد مغز و کبد میشود و معمولاً در افراد زیر ۲۰ سال رخ میدهد.
استامینوفن (تیلنول)
استامینوفن (تینلول) یک داروی ضد درد است که به عنوان مسکن سینوویت نیز شناخته میشود. این دارو روند التهابی را کاهش نداده و محدود نمی‌کند، اما میتواند از طریق یک روند درمانی دشوار دیگر به شما کمک کند. مهم است که دوز مصرف آن از 4000 میلی‌گرم در 24 ساعت تجاوز نکند. علاوه بر این، شما باید از مصرف این دارو همراه با الکل خودداری کنید، زیرا میتواند خطر آسیب کبدی یا مرگ را افزایش دهد.
پمادهای بی‌حس کننده
پمادهای بی‌حس کننده و ژل‌های موضعی بدون نیاز به نسخه در دسترس هستند و می‌توانند درد ناشی از سینوویت را به میزان بیشتری تسکین دهند. ماساژ دادن در هنگام استفاده از دارو، همراه با محتوای بنزوکائین یا لیدوکائین موجود در دارو باعث تسکین درد خواهد شد. علاوه بر این، حرکات مکانیکی مورد نیاز برای استفاده از این پمادها باعث میشود جریان خون بیشتری به منطقه منتقل شود و در نتیجه مواد التهابی به طور موقت از منطقه خارج شده و غلظت آن‌ها کاهش می‌یابد.
کورتیکواستروئیدها
یکی دیگر از گزینه‌های درمانی سینوویت، یک دوره کوتاه استفاده از کورتیکواستروئیدهای خوراکی یا تزریق کورتیکواستروئید به طور مستقیم به مفصل مبتلا است. این امر باعث کاهش التهاب و درد ناشی از سینوویت میشود و میتواند در بهبود قدرت عضلات در هنگام توانبخشی جسمی کمک کند.
یخ
یخ میتواند درد و گرمای ناراحت کننده ناشی از سینوویت و همچنین تورم را کاهش دهد. تاثیر یخ در کاهش درد از طریق بی‌حس کردن پوست است و با کند کردن گردش خون به ناحیه باعث کاهش مواد التهابی موجود میشود. برای درمان سینوویت با یخ می‌توانید از یک بسته یخ استاندارد استفاده کنید یا می‌توانید یک کیسه سبزیجات منجمد یا یک کیسه ساندویچ پر از یخ را جایگزین کنید. برای کسانی که به درجه حرارت شدید حساس هستند، توصیه میشود که بسته یخی را در یک لایه نازک پارچه بپیچانید تا از پوست خود محافظت کنید. میزان مصرف توصیه شده برای یخ 2 تا 3 بار در روز است. مراقب باشید بیش از 10 تا 20 دقیقه به طور مداوم یخ را روی پوست خود نگه ندارید.
گرما
گرما به برخی از بیماران سینوویت بیشتر از یخ کمک میکند. در حقیقت، بسیاری از فیزیوتراپیست‌ها در فرایندی که به نام کرایوتراپی شناخته میشود، به طور متناوب از سرما و گرما استفاده می‌کنند. گرمای یک بسته حرارتی باعث تسکین ماهیچه‌ها و تاندون‌های اطراف مفصل میشود، از گرفتگی جلوگیری میکند و باعث تحرک بیشتر میشود. استفاده متناوب از یخ و گرما میتواند تاثیر بسیار مثبتی داشته باشد.
فیزیوتراپی
فیزیوتراپی سینوویت تحت هدایت حرفه‌ای، استفاده از تمرینات تقویتی، انعطاف پذیری و تعادل همراه با ماساژ و موبیلیزاسیون ممکن است روند بهبودی شما را تسریع کند. هدف از انجام این فرایند جلوگیری از آسیب بیشتر و تسکین درد سینوویت است که به شما این امکان را میدهد تا فعالیت بدنی طبیعی خود مانند دویدن را از سر بگیرید. اهداف اصلی فیزیوتراپی سینوویت افزایش انعطاف پذیری، بهبود دامنه حرکت و ایجاد قدرت هسته و تنه و همچنین ثبات است.
یک برنامه کامل فیزیوتراپی سینوویت معمولی شامل چندین روش است:
- ماساژ بافت نرم برای کاهش درد سینوویت توسط افزایش جریان خون
- الکتروتراپی (سونوگرافی یا دستگاه TENS) برای کاهش التهاب سینوویت
- عدم تحرک مفصل (چسب، بریس، اسپلینت یا عصا) برای افزایش دامنه‌ی حرکتی سینوویت
- کرایوتراپی (یخ و گرما درمانی) برای کم کردن شدت درد و ورم مفصل بعلت سینوویت
- ورزش‌هایی که باعث تقویت قدرت، انعطاف پذیری و تعادل میشود
- مشاوره در مورد تربیت بدنی و اصلاح فعالیت
- اصلاح بیومکانیکی و مشاوره درباره کفش
- ارزیابی بیومکانیک در حال دویدن و آنالیز راه رفتن
- آموزش مجدد راه رفتن یا دویدن برای کاهش نیروی ضربه
- بازگشت تدریجی به فعالیت
جراحی
جراحی ممکن است در موارد شدید سینوویت برای از بین بردن رشد بافت استخوانی، مواد ملتهب یا تومورها مورد نیاز باشد. بسته به مفصل سینوویالی که درگیر است، این کار را می‌توان با جراحی آرتروسکوپی انجام داد که حداقل تهاجمی است. با این حال، موارد شدیدتر ممکن است نیاز به روش‌های تهاجمی‌تری داشته باشند مانند سینوکتومی که برای درمان سینوویت استفاده میشود.
آیا می‌توان از بیماری سینوویت پیشگیری کرد؟
حقیقت این است که هیچ چیزی وجود ندارد که بتواند پیشگیری از سینوویت را به طور کامل تضمین کند. با این وجود، اقداماتی جهت کاهش خطر بروز سینوویت و همچنین کاهش شدت جراحات در صورت بروز آن وجود دارد.
- از تمام فعالیت‌هایی که باعث ایجاد استرس در مفصل می‌شوند، خودداری کنید! این موثرترین روش پیشگیری است، اما ممکن است در هر صورت امکان پذیر نباشد. علاوه بر این، یکی از فعالیت‌های مرتبط با استرس شامل دویدن است که اجتناب از آن به نوعی غیرممکن است. صرف نظر از این، به قول معروف: اگر هرگز امتحان نکنید، هرگز نمی‌توانید شکست بخورید.
- خرید کفش مخصوص دویدن با کیفیت بالا. به دنبال یک لایه نرم و ضربه‌گیر در قسمت پاشنه، پاشنه محکم، کفی کفش، حمایت ارتوپدی و محافظت کلی باشید. یک جفت کفش مخصوص دویدن با این سطح از کیفیت میتواند بسیار گرانتر از کفش‌های معمولی باشد، اما مطمئناً یک سرمایه گذاری ارزشمند است.
- پیاده‌روی کوتاهی داشته باشید، با قدم‌های آهسته و بلند خود را گرم کنید و قبل از دویدن یا انجام سایر فعالیت‌های بدنی شدید، بدن خود را آرام بکشید. این روش‌ها باعث می‌شوند عضلات، تاندون‌ها و مفاصل شما شل شده و آماده انجام تمرینات پربرخورد از قبیل دویدن یا بازی‌های مختلف شوند و می‌توانند خطر التهاب مفاصل و همچنین سایر آسیب‌های احتمالی در حال دویدن را کاهش دهند.
- به یاد داشته باشید که تمرینات تقویتی را انجام دهید، زیرا این تمرینات به تقویت عضلات پشتی، رباط‌ها و تاندون‌ها کمک می‌کنند.
- هنگام دویدن، سرعت و مسافت خود را به صورت تدریجی در هر جلسه افزایش دهید. به آرامی شروع کنید و از چرخش سریع، دویدن در مسیرهای ناهموار، شیبدار یا بالا رفتن از پله‌ها خودداری کنید. اگر رژیم تمرینی شما شامل مسابقات تمرینی دو سرعت یا تمرینات شیبدار است، حتماً ابتدا خود را گرم کنید و حتماً بر عضلات ساق پا و همسترینگ خود تأکید کنید.
- بعد از یک استراحت طولانی مدت، حرکت را به آرامی شروع کنید. با شروع خیلی سریع، عضلات ساق پا منقبض می‌شوند و فشار و پتانسیل التهاب مفصل را افزایش میدهد.
- تنگ بودن بند کفش‌های مخصوص دویدن شما میتواند باعث التهاب تاندون پا شود که به نام تنوسینوویت اکستنسور شناخته میشود. تغییر در روش بستن بندهای کفش میتواند از این امر جلوگیری کند.
- یک روتین خوب برای سرد کردن داشته باشید. همانطور که گرم شدن قبل از ورزش مهم است، سرد کردن پس از آن نیز بسیار مهم است. در هر دو حالت، هدف این است که از تغییر سریع و ناگهانی بدن خود جلوگیری کنید که نتیجه نهایی آن پیشگیری از فشار و التهاب خواهد بود.
- به مقدار زیاد مایعات بنوشید. باور رایج”هشت لیوان در روز” یک افسانه است، اما در هر حال حفظ سطح هیدراتاسیون مناسب بسیار مهم است.
- غذاهای سالم بیشتری را در برنامه غذایی خود بگنجانید. این رژیم غذایی شامل پروتئین است که به عضلات شما کمک میکند تا بعد از ورزش بهبود یابند و قوی‌تر شوند.
- علاوه بر این، ترکیب مواد غذایی با خاصیت ضد التهابی مانند سبزیجات برگ سبز و میوه‌های روشن میتواند از تورم در مفاصل شما جلوگیری کند.
