زانو درد میتواند عارضه ای نگران کننده برای بسیاری از افراد باشد. آسیب مفصل و رباط زانو، آرتروز و شکستگی استخوان از اصلی ترین علل درد زانو در افراد با سنین مختلف می‌باشند. امروزه متخصصین ارتوپد به نتایجی رسیده اند که نشان داده شده است عواملی چون استرس و آسیب عصب میتواند در ایجاد درد در قسمت‌های مختلف بدن موثر باشد . برای مثال زانو منشا اصلی عصبی، آسیب و فشارعصب پرونئال در قسمت زیرین زانو و یا حتی بهم فشردگی این عصب پس از درمان‌های جراحی است. خوشبختانه با پیشرفت علم پزشکی، شیوههای درمانی مناسبی برای کمک به رفع زانو درد عصبی توسط متخصصین برای بیمار در نظر گرفته شده است. داشتن تحرک روزانه، حرکات اصلاحی فیزیوتراپی و استفاده از دارو با تجویز پزشک در کاهش درد عصبی زانو موثر مواقع شده است.
جهت کسب اطلاعات بیشتر درباره‌ی روش‌های درمانی ارائه شده در کلینیک سلامت امید برای زانو درد با منشا عصبی و یا رزرو نوبت با شماره تلفن‌های ۰۲۱۸۸۸۹۸۴۴۴ –۰۲۱۸۸۸۰۱۸۰۰ تماس حاصل فرمایید.
علت زانودرد عصبی چیست؟
موارد زیر از علل اصلی زانو درد عصبی بشمار میآید:
آسیب عصب زانو
بعضی اوقات مشکلات عصبی می‌توانند باعث درد زانو شوند. چندین عصب وجود دارد که مسئولیت احساس درد در زانو و اطراف آن را برعهده دارند. عصب ژنیکولار داخلی، عصب ژنیکولار جانبی و عصب اینفراپاتلار. درد ناشی از این اعصاب بسته به محل و کیفیت درد، میتواند با بلاک‌های عصبی یا فركانس پرتونگاری (RFA) درمان شود. درد عصبی (نورالژی) به صورت درد تیز، تیر کشیدن، سوزش، الکتریکی و احساس سوزن سوزن شدن توصیف شود.
مشکلات ستون فقرات
مشکلات ستون فقرات مانند آرتروز مفاصل و یا پرولاپس دیسک می‌توانند منجر به فشرده شدن اعصاب نخاعی (گیرافتادگی اعصاب) در هنگام خارج شدن از کانال نخاعی شود. این حالت فشردگی اعصاب، تنگی فورامینال کمری نامیده می‌شود و میتواند باعث ایجاد تشعشع درد در هر قسمتی از پا، از جمله زانو شود.
حساسیت
بعضی اوقات ممکن است مشکلی در سیستم عصبی به نام حساسیت ایجاد شود. در این شرایط به نظر می رسد که درد، معمولاً یک درد عصبی، به سمت بالای بدن و / یا پایین به سمت پاها و یا، یا حتی به دیگر قسمت‌های بدن منتشر می‌شود. افرادی که با این مشکل مواجه هستند ممکن است دارای پوست حساس باشند و حتی یک تماس آهسته بوسیله یک برس نیز میتواند به شدت دردناک باشد.
درد بعد از جراحی
بعد از عمل یا عمل جراحی زانو، گاهی اوقات درد حتی ممکن است بعد از گذشت زمان کافی برای بهبودی، همچنان ادامه داشته باشد. این امر ممکن است در حدود ۲۵٪ از کل جراحی‌ها اتفاق بیفتد و گاهی اوقات درد مداوم میتواند غیر قابل تحمل و ناتوان کننده باشد. درد بعد از جراحی تقریباً در هر نوع عمل، از جمله تعویض مفصل زانو یا آرتروسکوپی، ایجاد می‌شود. درد ممکن است به دلایل مختلفی ایجاد شود از جمله آسیب عصبی یا زخم، التهاب مداوم یا عفونت یا ضعف و سفتی عضلات. این یک بیماری پیچیده درد است و باید توسط جراحان و پزشکان متخصص درد ارزیابی و مدیریت شود.
استرس
استرس و درد مفصل با یکدگیر رابطه‌ی مستقیمی دارد. واقعیت این است که استرس باعث ایجاد مشکلاتی می‌شود که بر ایجاد درد در مفاصل تأثیر می‌گذارد. برخی افراد از درد ناشی از استرس رنج می‌برند اما همه کسانی که ادعا می‌کنند درد مفاصل را تجربه می‌کنند لزوماً درد آن‌ها آن‌گونه که باور دارند نیست.
استرس، به ویژه پانیک اتک، میتواند شیوه حرکت، نشستن و عملکرد شما را تغییر دهد. ممکن است پای خود را تکان دهید یا به گونه‌ای بنشینید که برای شما راحت‌تر باشد. ممکن است کمتر ورزش کنید، پاهای خود را روی هم بیندازید، یا دراز بکشید ( بسیاری از رفتارهای خود را به عنوان پاسخ به اضطراب خود تغییر می‌دهید). متأسفانه این تغییرات می‌توانند درد مفاصل زانو را ایجاد کنند. هر وقت رفتارها و حرکات شما به گونه‌ای تغییر میکند که بدن شما قبلا از آن حرکات استفاده نمی‌کرده، میتواند منجر به درد مفاصل شود.
استرس همچنین باعث ایجاد تنش قابل توجهی در عضلات زانو شده که منجر به سفتی عضلات می‌شود. عضلات سفت و سخت میتواند باعث سفت شدن مفاصل شما شوند و این بدان معنی است که مفاصل ملتهب می‌شوند و ناراحتی بیشتری را تجربه خواهید کرد. تنش به خودی خود ممکن است به مفاصل فشار وارد کند و منجر به درد شود.
علل دیگر زانو
موارد زیر از علت‌های دیگر درد زانو در سنین مختلف میباشد که در صورت درمان نشدن میتواند منجر به آسیب و درنهایت عصب و زانو درد عصبی شود
آرتروز زانو
مفصل زانو ممکن است ملتهب و متورم شود (ورم مفاصل) که میتواند سفتی و درد زانو را به همراه داشته باشد. گاهی اوقات درد میتواند ناتوان کننده و ماندگار باشد. آرتروز در زانو معمولاً ناشی از “ساییدگی و پارگی” است، اما انواع دیگر آرتروز نیز میتواند بر روی مفصل زانو تأثیر بگذارد مانند آرتریت روماتوئید و نقرس (ساخت کریستال اسید اوریک) و شبه نقرس (تجمع بلور کلسیم). مشکلات جدی‌تر در ایجاد درد مفاصل زانو ممکن است شامل شکستگی و عفونت (آرتریت سپتیک) باشد.
درد میوفاشیال
درد میوفاشیال به دلیل مشکلات عضلات اطراف، رباط‌ها و تاندون‌های زانو رخ می‌دهد. ممکن است در ماهیچه‌ها ندول‌های محکم و سفتی ایجاد شود که نقاط ماشه‌ای میوفاشیال نامیده می‌شوند. نقاط ماشه‌ای نقاط پر فشار در عضله پوشاننده (فاشیا) اطراف آن هستند و می‌توانند بسیار دردناک و کاملاً ناتوان کننده باشند. هنگامی که یک نقطه ماشه‌ای لمس یا معاینه شود، میتواند باعث درد طاقت فرسا در داخل و اطراف آن شود.
منیسک
منیسک غضروف نرم و سختی است که به عنوان کمک فنر زانو عمل میکند و مانند دیسک‌های داخل ستون فقرات است. منیسک میتواند در برخی شرایط مانند پیچ خوردگی ناگهانی زانو پاره شود.
علائم زانو درد عصبی چیست؟
علائم بالقوه‌ای که ممکن است با این بیماری تجربه کنید عبارتند از:
- درد مفاصل زانو
- دردی که با فعالیت‌هایی مانند پیاده روی، دویدن، یا پایین آمدن از پله‌ها بدتر می‌شود
- محدود شدن دامنه حرکت زانو
- سوزش، بی‌حسی و احساس سوزن سوزن شدن در زانو یا ساختارهای اطراف آن
- سفتی عضلانی، اسپاسم و ضعف در اندام تحتانی
- صدا دادان مفصل زانو
- تورم مفصل SI یا بافت اطراف آن
بهترین درمان برای زانودرد چیست؟
بسیاری از درمان‌های زانو درد عصبی ممکن است علائم مزمن درد را نیز بهبود بخشد.
داروها
درد آرتروز در اثر التهاب در زانو ایجاد می‌شود زیرا استخوان‌ها به دلیل فرسایش غضروف بر روی یکدیگر ساییده می‌شوند. کاهش التهاب بافت در زانو میتواند باعث تسکین موقتی درد و تأخیر در جراحی زانو شود. ممکن است داروهای ضد التهابی برای کاهش تورم در مفصل تجویز شود. از داروهای جدید به نام مهارکننده‌های Cox-2 نیز می‌توان برای کاهش التهاب استفاده کرد و باعث کاهش موقتی درد شد. تزریق کورتیکواستروئید نیز ممکن است برای کاهش درد استفاده شود. در این روش یک ماده ضد التهابی قدرتمند مستقیماً به مفصل تزریق می‌شود.
بریس
بریس ممکن است برای ایجاد ثبات خارجی در مفصل زانو استفاده شود. بریس‌ها دستگاه‌هایی هستند که از پلاستیک، فلز، چرم و / یا فوم ساخته شده و برای تثبیت مفصل، کاهش درد و التهاب و تقویت عضلات زانو طراحی شده‌اند. بریس با فشار آوردن به طرفین مفصل، باعث می‌شود كه مفصل مجدداً تنظیم شود و این به نوبه خود باعث كاهش تماس بین دو سطح استخوان زبر می‌شود و ضمن افزایش تحرک، درد را كاهش می‌دهد.
تزریق در مفصل زانو
برای برخی از بیماران مبتلا به درد مزمن زانو، درمان مستقیم اعصاب زانو ممکن است یک گزینه درمانی مؤثر باشد.
مسدود کردن اعصاب ژنیکولار
اعصاب اطراف زانو را می‌توان با استفاده از یک سوزن کوچک که ترکیبی از ماده بی‌حسی موضعی و استروئید را در اطراف این اعصاب تزریق میکند، “مسدود” کرد. اگر این اعصاب علت درد شما باشند، کاهش سریع درد در همان روز که ناشی از تزریق بی‌حسی موضعی است، پیش بینی می‌شود. بعد از تزریق ممکن است در این منطقه احساس درد شدید کنید. چند روز بعد، به طور معمول تسکین درد ناشی از استروئید آغاز می‌شود و ممکن است برای چند هفته یا چند ماه ادامه داشته باشد. این بلاک‌های عصبی همچنین می‌توانند به تشخیص علت درد شما کمک کنند (یعنی کاهش قابل توجه درد ناشی از تزریق از تشخیص درد ناشی از عصب پشتیبانی میکند).
ابلیشن رادیوفرکانسی (RFA)
اگر تسکین موقت درد ناشی از یک مسدودکننده عصبی را تجربه می‌کنید، ممکن است یک روش با اثر طولانی مدت نیز برای شما انجام شود: ابلیشن رادیوفرکانسی (RFA). در RFA ، اعصاب آسیب دیده از طریق تحریک با یک پروب کوچک مشخص می‌شوند و تزریق بی‌حسی موضعی برای بی‌حسی آن ناحیه انجام می‌شود. این اعصاب آسیب‌دیده با الكترود كوچكی كه درجه حرارت بالایی دارد، سوزانده می‌شوند و توانایی آن‌ها برای انتقال احساس درد به مغز از بین می‌رود. این روش برای تمام اعصاب‌های تحت تأثیر طی یک جلسه در مطب انجام می‌شود. بعد از انجام این روش ممکن است چند روز درد داشته باشید. همچنین می‌توان به جای استفاده از گرما، اعصاب را با استفاده از سرما (درجه حرارت پایین) سوزاند. این عمل به نام RFA سرد شناخته می‌شود.
فیزیوتراپی و حرکات اصلاحی زانو
فیزیوتراپی یکی از بهترین شیوههای درمان زانو درد عصبی میباشد. در روند این درمان ابتدا متخصص فیزیوتراپی بیمار را ارزیابی کرده سپس نسبت به شرایط بیمار، روند را شروع میکند . فیزیوتراپی با ارائه مداخلات درمانی کارآمد از جمله تحریک الکتریکی،ماساژ و درمان دستی، آموزش حرکات اصلاحی و یا حتی طب سوزنی به بیمار کمک میکند تا هر چه سریعتر به وضعیت نرمال خود باز گردد. درمان‌های فیزیوتراپی همچنین منجر به بهبود عملکرد مفصل،رباط و تاندون زانو می‌شود . حرکات اصلاحی زیر میتواند به کاهش درد عصبی زانو کمک کند. فقط باید در نظر داشت که این حرکات باید بدرستی انجام شود. قبل از شروع ورزش درباره‌ی نحوه انجام و درست بودن آن مطمئن شوید:
صدف
به پهلو دراز بکشید و از گردن خود با استفاده از یک بالش یا حوله رول شده حمایت کنید. زانوها را به سمت سینه خم کنید، پشت خود را صاف و پاها را با بدن خود تراز کنید. پاهای خود را در کنار هم نگه دارید، زانوی پای بالایی را به سمت سقف بلند کنید. باسن خود را صاف نگه دارید و اجازه ندهید هنگام بلند کردن پای خود به جلو بروید. کمی مکث کنید، سپس به آرامی زانوی خود را به سمت پایین برده و در موقعیت شروع قرار بگیرید. ۱۰ بار این تمرین را روی هر پا انجام دهید، ۳ ست یک بار در روز. این تمرین را ۲-۳ روز در هفته انجام دهید. اختیاری: پشت خود را در مقابل دیواره قرار دهید تا بدنتان تراز باشد و جلو نرود.
پل
به پشت خود دراز بکشید و زانوها را خم کنید تا کف پای شما صاف روی زمین قرار بگیرد. سر خود را با بالش یا حوله رول شده پشتیبانی کنید. زانوها، پاها و باسن خود را متناسب با یکدیگر نگه دارید. دست‌های خود را در کنار خود دراز کنید و آن‌ها را آرام نگه دارید. عضلات باسن را منقبض کرده و باسن خود را به سمت سقف بلند کنید. دقت کنید که باسن خود را تا حد ممکن بالا ببرید بدون اینکه باعث کمردرد یا فشار بیش از حد شود. مکث کنید، سپس باسن خود را به آرامی پایین بیاورید تا در موقعیت شروع قرار بگیرید. ۱۰ بار این تمرین را تکرار کنید ، در ۳ ست و یک بار در روز. این تمرین را ۲-۳ روز در هفته انجام دهید.
ابداکشن باسن
به پهلو دراز بکشید و زانوی پایینی خود را خم کنید تا تعادلتان حفظ شود. سر خود را با بالش یا حوله رول شده پشتیبانی کنید. با منقبض کردن عضلات بالای ران، زانوی پای بالایی خود را صاف کنید. پای خود را بکشید تا انگشتان پا به سمت جلو باشد. پای خود را به سمت سقف بلند کنید اما از خط بدن بالاتر نروید. مکث کنید، سپس پای خود را به آرامی پایین بیاورید تا در موقعیت شروع قرار بگیرید. ۱۰ بار این تمرین را روی هر پا انجام دهید، در ۳ ست و یک بار در روز. این تمرین را ۲-۳ روز در هفته انجام دهید.
بلند کردن پای صاف
به پشت خود دراز بکشید و گردن خود را با بالش یا رول گردن پشتیبانی کنید. یکی از زانوهایتان را به سمت بالا خم کنید تا کف پایتان صاف روی زمین قرار بگیرد و پشت شما حالت خنثی داشته باشد (قوس نداشته باشد). بازوهای خود را مستقیم و در تراز با با شانه‌های خود نگه دارید. پای دیگر را با سفت کردن عضلات در قسمت بالای ران خود صاف کنید. انگشتان پا را به سمت بالا بکشید، پای خود را تا ارتفاع زانوی خمیده بلند کنید. مکث کنید، سپس پای خود را به آرامی پایین بیاورید تا در موقعیت شروع قرار بگیرید. ۱۰ بار این تمرین را روی هر پا انجام دهید، در ۳ ست یک بار در روز. این تمرین را ۲-۳ روز در هفته انجام دهید.
تغییر سبک زندگی
بسیاری از تغییرات در شیوه زندگی که علائم زانو درد عصبی را بهبود می‌بخشند عبارتند از:
- خواب. خواب خوب شبانه برای اختلالات اضطرابی و دردهای مزمن مهم است. علائم هر دو بیماری اغلب بدون خواب کافی بدتر می‌شوند.
- امنظم بودن وقات خواب و بیداری، یک محیط خوب برای خواب (دمای مناسب اتاق، بدون تلویزیون یا حواس پرتی‌های دیگر) و پرهیز از مصرف کافئین در اواخر روز و شب میتواند به داشتن خواب آرام کمک کند.
- تغذیه. افراد مبتلا به اضطراب باید کافئین را محدود کرده یا از مصرف آن خودداری کنند. زیرا کافئین میتواند باعث پانیک اتک و بدتر شدن علائم اضطراب شود. برخی از انواع مواد غذایی ممکن است برخی از مشکلات اسکلتی عضلانی را تشدید کند از جمله لبنیات، گلوتن (که در گندم، جو، و چاودار یافت می‌شود)، ذرت، شکر و اعضای خانواده سبزیجات شبانه (سیب زمینی، گوجه فرنگی، بادمجان، فلفل و دخانیات). .
- تکنیک‌های آرامش‌بخشی به افراد کمک میکند تا توانایی مقابله مؤثرتر با فشارهای عصبی ناشی از اضطراب و درد را تقویت کنند. تکنیک‌های رایج شامل تنفس، ریلکس کردن ماهیچه‌ها و ورزش است.
افرادی که دچار درد هستند می‌توانند میزان مصرف چای، قهوه، گوشت قرمز و غذاهای حاوی اسید را کاهش دهند. یک متخصص بهداشت میتواند راهنمایی‌های بیشتری را درباره غذاهای سالم و اجتناب از آن‌ها ارائه دهد.
