بورسیت تروکانتر، که شایعترین نوع بورسیت لگن است، به علت درد و التهاب از جمله دلایل اصلی مراجعه به پزشک در این حالت محسوب میشود. روشهای درمانی غیرجراحی در بهبود بورسیت تروکانتر بسیار موثر هستند. درمان بیماران جوانتر که به دلیل انجام فعالیتهای مداوم به بورسیت تروکانتر مبتلا شدهاند، شامل کاهش فعالیت و یا تغییر در روش انجام فعالیتهای مختلف است. همچنین، استفاده از برنامه ورزشی شامل حرکات کششی و تقویتی و مصرف داروهای ضدالتهابی میتواند بهبودی در این حالت را به ارمغان بیاورد. در صورتی که بورسیت تروکانتر شدید باشد و عارضه به صورت بلندمدت ادامه یابد، ممکن است از فیزیوتراپی استفاده شود.
جهت کسب اطلاعات بیشتر و یا رزرو نوبت در کلینیک امید با شماره تلفنهای 09107803155 و 02188801800 تماس حاصل فرمایید.
علت ایجاد بورسیت تروکانتر
در برخی از مواقع بورس در اثر سایش بیش از حد و یا آسیبدیدگی ملتهب شده و منجر به ایجاد درد میشود. سایش بورس در زمان راه رفتن در اثر کوتاهی یا سفتی تاندون جانبی ران ایجاد میشود. علت سفتی این تاندون مشخص نمیباشد. عضله سرینی بزرگ به این تاندون متصل میشود. در زمان راه رفتن با هر قدم این عضله تاندون را به طرف تروکانتر بزرگ نزدیک میکند. کوتاهی تاندون، سبب سایش تاندون و بورس با برداشتن هر گام میشود. در اثر این سایش در نهایت التهاب ایجاد میشود. سایش بورس میتواند در اثر ضعف ماهیچه سرینی میانه، کوتاه بودن یکی از پاها و یا دویدن بر روی سطح شیبدار نیز ایجاد شود.
بورسیت تروکانتر در بیشتر مواقع به تدریج و بدون هیچ آسیبدیدگی قبلی بروز میکند. امکان دارد این عارضه پس از تعویض مفصل لگن یا دیگر انواع جراحی لگن ایجاد شود (به علت تغییر در نحوه عملکرد یا راستای لگن و یا ایجاد بافت جای زخم). بورسیت تروکانتر همچنین میتواند در نتیجه آسیبدیدگی ناشی از حرکات مداوم مانند دویدن ایجاد شود.
افتادن بر زمین در ناحیه لگن میتوان به بورس آسیب وارد کند. این حالت میتواند سبب خونریزی در بورس شود. در این صورت خونریزی شدید نمیباشد ولی امکان دارد بورس ملتهب شود. التهاب با گذشت زمان سبب ضخیم شدن بورس میشود. افزایش ضخامت بورس و التهاب میتواند سبب مزمن شدن عارضه شود.
علائم بورسیت تروکانتر
معمولاً اولین نشانه بورسیت تروکانتر بروز درد میباشد. درد در قسمت لگن بالای برآمدگی تروکانتر بزرگ ایجاد میشود. در نهایت امکان دارد درد به پایین لگن نیز منتقل شود. پیشروی عارضه، سبب لنگیدن در زمان راه رفتن و خشکی در مفصل لگن میشود. امکان دارد در زمان استراحت نیز درد وجود داشته باشد و حتی ممکن است در خوابیدن اختلال ایجاد کند.
تشخیص بورسیت تروکانتر
تشخیص بورسیت تروکانتر با استفاده از بررسی سابقه پزشکی و معاینه بدنی انجام میشود. پزشک در ارتباط با زمان آغاز درد و حرکتی که سبب ایجاد درد میشود از بیمار پرسش میکند. پزشک از معاینه بدنی به منظور ارزیابی خشکی مفصل لگن و لنگیدن بیمار استفاده میکند. پس از انجام موارد فوق، تصویربرداری با اشعه ایکس جهت اطمینان از عدم وجود ناهنجاری در لگن مورد استفاده قرار میگیرد.
تزریق جهت تشخیص عارضه
یک روش ساده جهت تشخیص بورسیت تروکانتر، تزریق مستقیم ماده بیحسی موضعی در بورس میباشد. این روش در مطب پزشک انجام میشود. به این منظور بیمار بر روی تخت به پهلو دراز میکشد. پوست ناحیه مورد نظر ضد عفونی شده و از سوزن بلندی جهت تزریق ده تا بیست میلیلیتر دارو مانند نووکایین در بورس تروکانتر استفاده میشود. در صورت تسکین فوری درد، پزشک وجود بورسیت تروکانتر را تشخیص میدهد. برخی از پزشکان جهت کمک به درمان عارضه مقداری داروی کورتیزون به نووکایین اضافه میکنند.
بهترین روش درمان بورسیت تروکانتر
بهترین روشهای درمان بورسیت تروکانتر به شرح زیر میباشند:
استفاده از یخ
التهاب بورس سبب ایجاد بورسیت میشود. پزشک استفاده از بسته یخ را چند بار در روز جهت کاهش درد و ورم توصیه میکند. یخ باعث کاهش التهاب میشود و بیشتر از بسته حرارتی به بهبود عارضه کمک میکند.
داروهای ضد التهابی
داروهای ضد التهابی (NSAIDs) مانند ایبوپروفن در رفع التهاب مؤثر هستند ولی در مورد بورسیت تروکانتر تأثیر چندانی ندارند. بسیاری از بیماران از داروهای ضدالتهابی طبیعی مانند آرنیکا نیز استفاده میکنند. جهت جلوگیری از بروز عوارض جانبی، پیش از مصرف این داروها بایستی با پزشک مشورت شود.
تزریق کورتیکو استروئید
تزریق کورتیکو استروئید به همراه بیحسی موضعی در بورس میتواند سبب کاهش التهاب بورس شود. بهتر است این تزریق با استفاده از سونوگرافی انجام شود. داروهای بیحسی موضعی برای مدت کوتاهی (یک یا دو روز) سبب تسکین فوری درد میشوند. تأثیر داروی کورتیزون به چند روز تا یک هفته زمان جهت کاهش التهاب نیاز دارد.
فیزیوتراپی بورسیت تروکانتر
جهت درمان بورسیت تروکانتر امکان دارد پزشک استفاده از فیزیوتراپی را توصیه کند. روشهای مختلف مورد استفاده در فیزیوتراپی شامل تحریک الکتریکی و گرما/ سرما درمانی میباشند. متخصص فیزیوتراپی از ماساژدرمانی جهت کاهش اسپاسم عضلانی و حرکات کششی جهت بازیابی دامنه حرکتی لگن استفاده میکند. بهبود قدرت و هماهنگی عضلات باسن و لگن به حرکت مفصل ران کمک کرده و سبب کاهش ساییدگی بورس میشود. امکان دارد به چهار تا شش هفته فیزیوتراپی جهت بازیابی عملکرد و دامنه حرکتی نیاز باشد. متخصص فیزیوتراپی روش انجام امور روزمره بدون وارد آوردن فشار زیاد بر لگن را به بیمار آموزش میدهد. استفاده از ابزار کمکی مانند عصا به صورت موقتی سبب کاهش فشار در مفصل لگن و کمک به بهبود بورسیت میشود.
ورزش برای بورسیت لگن
بسیاری از متخصصین فیزیوتراپی ورزش و حرکات کششی لگن را در کنار سایر روشهای درمانی به بیمار توصیه میکنند. حرکات ورزشی زیر از مناسبترین تمرینهای بورسیت تروکانتر میباشد. بهتر است در مورد طرز صحیح انجام دادن این حرکات از پزشک خود سؤال کنید و یا یک بار آنها را برای پزشکتان انجام دهید:
حرکت بریج (پل)
بریج از موثرترین حرکات ورزشی برای تقویت عضلات لگن و کاهش درد بورسیت تروکانتر میباشد.
جهت انجام این حرکت، به پشت بر روی زمین دراز بکشید. زانوها خمیده باشند و کف پا بر روی زمین قرار داده شود. عضلات شکم و باسن را منقبض کرده و پایینتنه خود را از زمین بلند کنید. (جهت جلوگیری از فشار بر گردن، پایینتنه نباید بیش از حد از زمین بلند شود). این وضعیت را برای مدت 10 تا 30 ثانیه حفظ کنید و سپس بدن خون را بر روی زمین قرار دهید. این حرکت را پنج تا ده بار تکرار کنید. بالا بردن لگن سبب درگیر شدن عضلات خمکننده مفصل ران، عضلات سرینی، همسترینگ و عضلات چهار سر ران میشود. فعالیت گروهی این عضلات سبب حفاظت از لگن و بهبود علائم بورسیت تروکانتر میشود.
حرکت حلزون
به پهلو بر روی زمین دراز بکشید. زانوها بایستی کمی خم شوند. یک بالش یا حوله بین زانوهای خود قرار دهید. به آرامی پای بالایی را بلند کنید (پا بایستی با بالش تماس داشته باشد). این وضعیت را برای مدت 10 تا 30 ثانیه حفظ کرده و سپس به حالت اولیه بازگردید. این حرکت را 5 تا 10 بار تکرار کنید و برای طرف دیگر بدن نیز انجام دهید. در صورت ابتلا به بورسیت تروکانتر، این حرکت به مرور زمان سبب کاهش درد میشود. میتوانید بدون بالش نیز این حرکت را انجام دهید.
انقباض عضلات باسن در حالت ایستاده
در حالت صاف بایستید و پاها به اندازه چند اینچ با هم فاصله داشته باشند. پنجه پاها باید به طرف جلو قرار داشته باشند. بدون حرکت دادن پاها تلاش کنید عضلات باسن خود را برای مدت 10 تا 30 ثانیه در حالت انقباض قرار دهید. سپس به حالت اولیه بازگردید. این حرکت را 5 تا 10 بار تکرار کنید.
پرس لگن
جهت انجام این حرکت، به پشت بر روی زمین دراز کشیده و زانوهای خود را خم کنید. کف پاهای خود را بر روی زمین قرار دهید. یک کش ورزشی دور رانهای خود قرار دهید. در جهت خلاف نیروی کش ورزشی، فشار وارد کرده و برای مدت 30 ثانیه در همین وضعیت بمانید. این حرکت را 5 تا 10 بار تکرار کنید. با افزایش قدرت میتوانید شدت انجام حرکت را نیز افزایش دهید.
در صورت سخت بودن هر یک از حرکات ورزشی بورسیت تروکانتر، به پزشک خود اطلاع دهید تا ورزش دیگری را برای شما جایگزین کند.
جراحی بورسیت تروکانتر
به ندرت برای درمان بورسیت تروکانتر از جراحی استفاده میشود. در صورتی که روشهای دیگر تاثیری در بهبود عارضه نداشته باشند و درد شدید باشد، امکان دارد پزشک از جراحی استفاده کند. روشهای مختلف جراحی جهت درمان این عارضه موجود میباشند.
هدف اصلی جراحی جهت درمان این عارضه خارج کردن بورس ضخیم شده، خارج کردن هر گونه زائده استخوانی تشکیل شده بر روی تروکانتر بزرگ و شل کردن تاندون عضله سرینی بزرگ میباشد. برخی از جراحان از روش افزایش طول تاندون و برخی دیگر از روش خارج کردن بخشی از تاندون (که به طور مستقیم به تروکانتر بزرگتر ساییده میشود) استفاده میکنند.
در صورت استفاده از جراحی، امکان دارد تا دو ماه پس از جراحی از فیزیوتراپی استفاده شود. تمارین اولین جلسات فیزیوتراپی به منظور کنترل درد و ورم پس از جراحی انجام میشوند. سپس از حرکات ورزشی جهت کشش و تقویت عضلات اطراف مفصل لگن استفاده میشود. تقویت این عضلات سبب بهبود حرکت سر استخوان ران میشود. متخصص فیزیوتراپی همچنین روشهای انجام فعالیت بدون وارد آمدن فشار بر مفصل لگن را به شخص آموزش میدهد.
نحوه جلوگیری از بروز بورسیت تروکانتر
جهت جلوگیری از بروز بورسیت تروکانتر بایستی به هر گونه ضعف و خستگی عضلانی یا آسیبدیدگی تاندون توجه شود. به منظور جلوگیری از بروز مجدد این عارضه، انجام ورزش جهت افزایش استقامت و قدرت عضلانی توصیه میشود. استفاده از کفش مناسب نیز جهت رفع هر گونه عدم تعادل بیومکانیکی الزامی است.
جلوگیری از افزایش وزن سبب کاهش فشار وارد بر مفاصل لگن و همچنین کاهش فشار وارد بر بورس میشود. در صورت نیاز به مشورت در ارتباط با کاهش وزن، به پزشک یا متخصص تغذیه مراجعه کنید.
2 دیدگاه. ارسال دیدگاه جدید
بسیار عالی ممنونم
ممنو ن مطالب مفید واضح بود