رباط جانبی داخلی (MCL) بیش از سایر رباط‌های زانو دچار آسیب‌دیدگی می‌شود. رباط جانبی داخلی ممکن است به دلیل وارد آمدن ضربه به قسمت خارجی زانو، چرخش زانو یا تغییر جهت ناگهانی در هنگام راه رفتن یا دویدن دچار کشیدگی یا چارگی شود. آسیب‌دیدگی رباط جانبی داخلی غالباً در افراد ورزشکار دیده می‌شود اگرچه ممکن است افراد غیر ورزشکار نیز به این عارضه دچار شوند.
دوران بهبودی پس از آسیب‌دیدگی رباط جانبی داخلی متفاوت بوده و ممکن است از چند هفته تا چند ماه طول بکشد که به شدت آسیب‌دیدگی بستگی دارد. اقدامات فیزیوتراپی به درمان کشیدگی‌ها و پارگی‌های رباط جانبی داخلی (MCL) و کاهش درد، تورم، خشک‌شدگی و هر گونه ضعف در زانو یا اندام‌های تحتانی بدن کمک می‌کند.
متخصصین کلینیک تخصصی توانبخشی و فیزیوتراپی امید پس از معاینه دقیق بیمار با رویکرد پلکانی به درمان بیمار بر اساس سن و وضعیت حرکتی او می‌پردازند. درمان در این رویکرد از روش‌های ساده آغاز می‌شود و در صورت لزوم روش‌های پیچیده‌تر تجویز خواهند شد.
رباط داخلی زانو چیست و چرا آسیب می‌بیند؟
رباط جانبی داخلی یک بافت نواری ضخیم و کوچک در قسمت داخلی مفصل زانو است. این رباط، دو استخوان – استخوان ران و استخوان ساق پا – را به هم وصل می‌کنند و از خم شدن زانو به سمت داخل و به سمت زانوی دیگر جلوگیری می‌کنند. زمانی که به قسمت خارجی زانو ضربه‌ای وارد می‌شود (مانند سمت چپ زانوی چپ) یا زمانی که زانو به طور ناگهانی و شدید بچرخد، رباط جانبی داخلی آن بیش از حد کشیده شده و در نتیجه دچار پراگی‌های جزئی یا کلی می‌شود. آسیب‌دیدگی‌های رباط جانبی داخلی عموماً در فوتبالیست‌ها که قسمت خارجی زانوی آنها در معرض ضربه قرار دارد دیده می‌شد. از علل دیگر آسیب‌دیدگی رباط جانبی داخلی می‌توان به چرخش زانو در هنگام اسکی، وارد آمدن ضربه در زمین‌های فوتبال، ضربات ناشی از تصادفات رانندگی یا چرخش ناگهانی زانو در هنگامی که پا به طور ثابت روی زمین قرار دارد اشاره کرد.
آسیب‌دیدگی رباط جانبی داخلی (MCL) با چه احساس‌هایی همراه است؟
زمانی که دچار آسیب‌دیدگی رباط جانبی داخلی می‌شود ممکن است احساس‌های زیر را تجربه کنید:
- درد در قسمت داخلی زانو
- تورم و کبودی در قسمت داخلی زانو
- تورمی که یک تا دو روز پس از آسیب‌دیدگی به بقیه قسمت‌های مفصل زانو گسترش می‌یابد
- خشک‌شدگی زانو
- درد و مشکل در هنگام خم و راست کردن زانو
- احساس بی‌ثباتی و ناپایداری، ممکن است احساس کنید که زانوی شما خالی می‌کند
- درد و مشکل در هنگام راه رفتن، نشستن، بلند شدن از روی صندلی یا بالا رفتن از پله‌ها
آسیب‌دیدگی رباط جانبی داخلی (MCL) چگونه تشخیص داده می‌شود؟
اگر شما در ابتدا به یک متخصص فیزیوتراپی مراجعه کنید، وی شما را مورد ارزیابی قرار داده و سوابق پزشکی شما را بررسی می‌کند. وی همچنین ممکن است سؤالاتی در مورد آسیب‌دیدگی از شما بپرسد که برخی از آنها عبارتند از:
- آیا در زمان آسیب‌دیدگی، شما احساس درد یا صدای تق‌تق داشتید؟
- آیا زانوی شما در حالی که کف پای شما روی زمین قرار داشته، چرخیده است؟
- آیا شما در هنگام دویدن، مسیر خود را به طور ناگهانی تغییر داده‌اید؟
- آیا در حالی که کف پای شما ثابت روی زمین قرار داشته، ضربه مستقیم به آن وارد شده است؟
- آیا در مدت ۲ تا ۳ ساعت پس از آسیب‌دیدگی، اطراف زانوی شما متورم شده است؟
- آیا هنگام استفاده از مفصل زانو احساس می‌کنید که زانوی شما خالی کرده است؟
متخصص فیزیوتراپی همچنین ممکن است برخی آزمایش‌ها را برای تعیین احتمال آسیب‌دیدگی رباط جانبی داخلی انجام بدهد. درمانگر قسمت خارجی زانوی شما را در حالی که زانوی شما را کمی خم کرده است و همچنین در هنگامی که زانوی شما کاملاً صاف است به آرامی فشار می‌دهد تا قدرت رباط شما را ارزیابی کند. درمانگر همچنین حساسیت به لمس و تورم را در قسمت داخلی زانوی مشاء مورد بررسی قرار داده و میزان تورم آن را اندازه‌گیری می‌کند. درمانگر ممکن است آزمایش‌های دیگری را نیز به منظور بررسی بخش‌های دیگر زانوی آسیب‌دیده شما انجام داده و نحوه راه رفتن شما را مشاهده و بررسی کند.
پزشک ممکن است برخی آزمایش‌های تکمیلی دیگر نظیر تصویربرداری رزونانس مغناطیسی (ام آر آی) را به منظور تأیید تشخیص و رد احتمال آسیب‌دیدگی‌های دیگر زانو انجام دهد. همچنین این آزمایش‌ها به تشخیص نیاز به جراحی نیز کمک می‌کند. انجامام آر آی در همه موارد لازم نیست اما ممکن است انجام شود.
درمان آسیب رباط داخلی زانو
۲۴ تا ۴۸ ساعت اول پس از آسیب‌دیدگی
ممکن است پزشک توصیه‌های زیر را به شما بکند:
- قسمت آسیب‌دیده را با پرهیز از راه رفتن یا انجام هر گونه فعالیتی که درد آن را تشدید می‌کند استراحت دهید
- بسته‌های یخ را به مدت ۱۵ تا ۲۰ دقیقه هر دو ساعت یک مرتبه روی قسمت آسیب‌دیده قرار دهید.
- با استفاده از باندهای الاستیکی ناحیه آسیب‌دیده را تحت فشار قرار داده و کمپرس کنید.
- اگر آسیب‌دیدگی رباط جانبی داخلی شما شدید باشد ممکن است پزشک، استفاده از بریس زانو، تثبیت‌کننده زانو یا عصا را به منظور کاهش درد به شما توصیه نماید.
فیزیوتراپی چگونه به شما کمک می‌کند؟
متخصص فیزیوتراپی یک برنامه درمانی برای شما آماده می‌کند تا فرایند بهبودی شما تسریع شود. این برنامه درمانی شامل تمرینات ورزشی و اقدامات درمانی است که شما می‌توانید در منزل انجام دهید. اقدامات فیزیوتراپی به شما در بازگشت به زندگی و فعالیت‌های روزمره کمک می‌کند.
کاهش درد
متخصص فیزیوتراپی مکن است از روش‌های مختلف درمانی مانند استفاده از یخ، استفاده از گرما، اولتراسوند، تحریک الکتریکی، چسب زدن، تمرینات ورزشی و درمان‌های دستی نظیر ماساژ برای کنترل و کاهش درد استفاده نماید.
بهبودی حرکتی
متخصص فیزیوتراپی برخی فعالیت‌ها و روش‌های درمانی را برای کمک به بازیابی حرکات عادی در زانو و پا انتخاب می‌کند. این حرکات ممکن است با حرکات پسیو که دران درمانگر به آرامی پا و مفصل زانو شما را حرکت می‌دهد شروع شده و به تدریج به حرکات فعال و تمرینات کششی که شما خودتان انجام می‌دهید ارتقا یابد.
افزایش قدرت
برخی تمرینات ورزشی به بهبودی در هر مرحله از بهبودی کمک می‌کنند؛ متخصص فیزیوتراپی تمرینات و تجهیزات مناسب را که قدرت و چابکی شما را بازسازی می‌کنند انتخاب کرده و روش استفاده و انجام آنها را به شما آموزش می‌دهد. این تمرینات و تجهیزات شامل استفاده از کاف‌های وزنه دار، باندهای کششی، تجهیزات بلند کردن وزنه و تجهیزات تمرینات قلبی مانند تردمیل یا دوچرخه ثابت می‌شود.
بهبود تعادل
بازیابی تعادل پس از آسیب‌دیدگی از اهمیت زیادی برخوردار است. متخصص فیزیوتراپی، تمرین‌هایی که باعث افزاش مهارت‌های تعادلی می‌شود را به شما آموزش می‌دهد.
سرعت بهبودی
دروان بهبودی عادی بین چند هفته تا چند ماه طول می‌کشد که به بافت‌هایی که آسیب دیده‌اند و شدت آسیب‌دیدگی‌ها بستگی دارد. متخصص فیزیوتراپی برای انتخاب اقدامات درمانی و تمرینات ورزشی که به بهبودی شما کمک کرده و شما را به سبک زندگی عادی بازمی‌گرداند و باعث می‌شوند که زودتر به اهداف درمانی خود دست‌یابید آموزش دیده و تجربه دارد.
بازگشت به فعالیت‌ها
متخصص فیزیوتراپی با شما در مورد اهداف درمانی شما تبادل نظر کرده و از آنها برای تنظیم کار، ورزش و امور منزل استفاده می‌کند و برنامه درمانی شما را برای کمک به دست‌یابی ایمن‌تر، سریع‌تر و اثربخش‌تر به این اهداف طراحی می‌کند. متخصص فیزیوتراپی از درمان‌های دستی مانند ماساژ استفاده کرده و تمرینات ورزشی، فعالیت‌های بازآموزی و روش‌های خاص ورزشی را برای دست‌یابی به اهداف مورد نظر به شما آموزش می‌دهد.
پیشگیری از آسیب‌دیدگی‌های بیشتر
متخصص فیزیوتراپی یک برنامه تمرینی خانگی برای تقویت و کشش عضلات اطراف زانو، بالای پا و ناحیه شکم را به منظور کمک به پیشگیری از آسیب‌دیدگی‌های بیشتر به شما توصیه و ارائه می‌کند. این تمرینات شامل تمرینات تقویتی و انعطاف‌پذیری برای پا، زانو و عضلات مرکزی بدن است.
اوزون درمانی
اوزون درمانی نتایج خوبی در درمان آسیب‌دیدگی‌های زانو داشته و هم در بازسازی غضروف و هم در سفت کردن رباط‌ها مؤثر است. اگر اوزون درمانی مؤثر واقع نشود، هیچ ضرری متوجه بیمار نشده و وی می‌تواند تحت عمل جراحی قرار گیرد اما اگر شما عمل جراحی انجام دادید و در درمان مشکل شما مؤثر واقع نشد، ممکن است باعث آسیب‌دیدگی‌های برگشت‌ناپذیر شود.
استفاده از اوزون بعث می‌شود که فرایند بهبودی مفصل با سرعت بیشتری انجام شود. این بدان دلیل است که اوزون یک مولکول بسیار راکتیو است و زمانی که در کپسول مفصل تزریق می‌شود قادر به تحریک توانایی‌های فیبروبلاستی ترمیم مفصل است.
اوزون باعث سفت شدن و ترمیم ساختارهای شل شده، رباط‌ها و بافت‌های همبندی که دچار پارگی جزئی هستند می‌شود. اوزون، سیکل درد / التهاب را قطع کرده و باعث بهبود گردش جریان خون و افزایش خون‌رسانی و آب‌رسانی به بافت آسیب‌دیده می‌شود. این ویژگی باعث می‌شود که محیط بهبودی درون مفصل ارتقا یافته و در نتیجه دامنه حرکتی افزایش یافته و درد تسکین یابد. ترمیم بافت همبند باعث می‌شود که درد مزمن به صورت دائمی معکوس شود.
پی آر پی
پی آر پی از خون بدن خود بیمار تولید می‌شود و نوعی سلول تغلیظ شده به نام پلاکت است که در خون موجود بوده و وجود آن برای انعقاد خون ضروری است. پلاکت‌ها و پلاسمای مایع از اجزای خون هستند که حاوی بسیاری از عوامل ضروری برای تکثیر سلولی بوده و به فرایند بهبودی کمک می‌کنند.
پس از نمونه‌گیری از خون بیمار، خون در یک دستگاه سانتریفیوژ که دستگاهی است که خون را به اجزای آن تجزیه می‌کند قرار داده می‌شود. پلاسمای غنی شده با پلاکت، جمع آوری شده و قبل از تزریق به ناحیه استخوانی یا بافت نرم آسیب‌دیده مانند تاندون یا رباط عمل‌آوری می‌شود.
پی آر پی در بدن بیمار تزریق می‌شود و برای افزایش دقت در تزریق این عمل با هدایت اولتراسوند انجام می‌شود. پس از تزریق، بیمار باید به مدت کوتاهی از وزرش کردن خودداری کند و سپس برنامه‌های توانبخشی و تمرینی خود را شروع کند.
عمل جراحی
به ندرت برای درمان آسیب‌دیدگی‌های رباط جانبی داخلی (MCL) نیاز به انجام عمل‌های جراحی است. در صورتی که انجام عمل جراحی ضروری بود، شما باید به مدت چندین هفته پس از انجام عمل جراحی، تحت نظر یک متخصص فیزیوتراپی که به شما در کاهش درد، بازیابی حرکات، تقویت عضلات و بازگشت سریع به فعالیت‌های روزمره کمک می‌کند، برنامه‌های ریکاوری خود را ادامه دهید.
تمرینات ورزشی
درد معمولاً حدود ۲ تا ۳ هفته پس از آسیب‌دیدگی به تدریج از بین می‌رود و تورم نیز کاهش می‌یابد. شما می‌توانید برخی حرکات کششی زانو را برای بازیابی حرکتی انجام دهید. دوچرخه ثابت، شنا کردن (فقط کرال) و انجام برنامه تمرینی از کارهایی است که به شما توصیه می‌شود که انجام دهید.
دوچرخه ثابت
۵ تا ۷ روز در هفته- ۱ تا ۲ مرتبه در روز
۵ تا ۷ روز در هفتهاز دوچرخه ثابت برای حرکت کردن زانو و افزایش انعطاف‌پذیری آن استفاده می‌شود. اگر شما نمی‌توانید به طور کامل رکاب بزنید، پایی که تحت عمل جراحی قرار گرفته را روی رکاب نگه دارید و به سمت عقب و جلو رکاب بزند و زمانی که زانوی شما توانایی کافی برای خم شدن را به دست آورد خواهید توانست این سیکل را به طور کامل انجام دهید. بیشتر افراد می‌توانند اول به سمت عقب رکاب بزنند و سپس رکاب زدن به سمت جلو را شروع می‌کنند. شما می‌توانید ۱۰ تا ۱۵ دقیقه به رکاب زدن ادامه دهید و این کار را ۱ تا ۲ مرتبه در روز تکرار کنید. صندلی دوچرخه را باید به گونه‌ای تنظیم کنید که زمانی که رکاب می‌زنید و پای شما پایین می‌آید، زانوی شما به طور کامل باز شود و کف پای شما به طور کامل روی رکاب قرار گرفته باشد. سپس و در مرحله بعدی شما باید با نوک پنجه رکاب بزنید.
پرس پا
پرس پا باعث تقویت عضلات چهار سر ران، گلوتئال و همسترینگ می‌شود. روی دستگاه پرس پا بنشینید و لگن خود را در نقطه تلاقی صندلی با پشتی دستگاه قرار دهید، سر و گردن شما باید صاف باشند و کل ستون فقرات شما باید به پشت دستگاه تکیه داده شده باشد. با دستان خود می‌توانید دسته‌های دستگاه را بگیرید. پای خود را زیر پلتفرم دستگاه قرار دهید و با فشار پاشنه، آن را حرکت دهید، حرکت پا را به طور مستمر ادامه دهید تا پاهای شما صاف شوند. به تدریج پلتفرم را پایین بیاورید تا پاهای شما در زاویه قائمه قرار گیرند. توجه داشته باشید که در هیچ قسمت از این حرکت نباید لگن خود را بلند کنید.
پل زدن
حرکت پل یک حرکت تمرینی برای بهبود پایداری و ثبات عضلات همسترینگ و گلوتئال است. تقویت این عضلات به حمایت از زانو کمک می‌کند. به پشت دراز بکشید و زانوهای خود را خم کنید تا کف پای شما روی زمین قرار گیرد. تمرین را با بلند کردن لگن خود از روی زمین و سفت کردن عضلات گلوتئال شروع کنید و سپس ادامه دهید تا شکم شما نیز درگیر شود. زمانی که لگن خود را در حد ممکن بلند کردید، انقباض عضلات گلوتئال و شکم را به مدت ۳ ثانیه حفظ کنید. به تدریج لگن خود را پایین بیاورید تا به نزدیک زمین برسد. زمانی که لگن خود را بلند می‌کنید، از قوس زیاد دادن به پایین کمر خودداری کنید.
فلکسیون لگن تک پا به حالت خوابیده به پشت
فلکسیون لگن تک پا بر فلکسورهای لگن که یکی دیگر از عضلات حمایت‌کننده از زانو است تأثیر دارد. به پشت دراز بکشید و زانوی راست خود را خم کرده و کف همان پا را روی زمین قرار دهید. پای چپ باید صاف باشد و روی زمین قرار داده شود. به تدریج پای چپ را عقب ببرید تا پاشنه پای چپ شما به زمین برسد. زمانی که پای شما خسته شد، تمرین را با پای دیگر انجام دهید.
تکیه به دیوار و سُر خوردن
این حرکت نوعی اسکات است که در آن عضلات چهار سر ران، گلوتئال و همسترینگ درگیر می‌شوند. یک اسلاید برد را به صورت عمودی روی دیوار قرار دهید تا سطحی صاف و صیقل برای مانور راحت شما ایجاد شود. در حالی که تمام کمر و باسن خود را روی اسلایدبرد قرار داده و کف پاهای خود را روی زمین قرار داده‌اید، بایستید. زانوهای خود را با زاویه ۹۰ درجه خم کنید. به تدریج، باسن خود را روی اسلاید برد بالا ببرید تا زانوهای شما به طور کامل باز شده و صاف شوند سپس به آرامی کمر خود را به سمت زمین ببرید. زمانی که ران‌های شما با سطح زمین موازی شد، ۲ تا ۴ ثانیه صبر کنید. عضلات شکم خود را منقبض نگه دارید تا قسمت پایین کمر شما روی اسلایدبرد قرار گیرد.
آیا می‌توان از بروز این نوع آسیب‌دیدگی جلوگیری کرد؟
برای کمک به پیشگیری از بروز آسیب‌دیدگی، متخصص فیزیوتراپی ممکن است توصیه‌های زیر را برای شما داشته باشد:
- یاد بگیرید که چگونه می‌توان اجازه نداد که زانوها در هنگام پرش، دویدن یا چرخش‌های سریع روی یکدیگر نیفتند.
- تمرینات تعادلی و چابک سازی را انجام دهید
- بدن خود را قبل از شروع ورزش یا قبل از انجام فعالیت‌های فیزیکی سنگین گرم کنید.
- برنامه‌های تمرینی تقویتی و انعطاف‌پذیری خود را با جدیت ادامه دهید تا وضعیت فیزیکی شما حتی زمان که فصل مسابقات نیست در شرایط خوبی باقی بماند
- کفش‌هایی بپوشید که وضعیت خوبی داشته و سایز آنها برای شما مناسب باشد.
1 دیدگاه. ارسال دیدگاه جدید
ممنون خیلی استفاده کردم پای منم دقیقا اینجوری شده خدا به خیر کنه